شرم آورترین کارهایی که توریست ها در جهان انجام داده اند!

برخی از گردشگران با رفتارهای نامناسب و بی توجهی به فرهنگ، محیط زیست و میراث تاریخی، خاطره ای تلخ از سفر خود به جای می گذارند. این اقدامات شرم آور، از تخریب آثار باستانی گرفته تا آزار حیوانات و بی احترامی به آداب و رسوم محلی، نه تنها به مقصد آسیب می رساند، بلکه چهره گردشگری مسئولانه را نیز خدشه دار می کند و پیامدهای جبران ناپذیری به بار می آورد.

سفر و گردشگری، پنجره ای رو به جهان است؛ فرصتی بی نظیر برای کشف فرهنگ های گوناگون، مشاهده زیبایی های طبیعی و آشنایی با تاریخ پرفراز و نشیب بشریت. هر سفر، تجربه ای جدید و فراموش نشدنی را برای ما رقم می زند و دیدگاهمان را نسبت به دنیا وسیع تر می کند. اما این همه زیبایی و فرصت، با مسئولیتی بزرگ همراه است. مسئولیت در قبال مقاصدی که بازدید می کنیم، مردمی که با آن ها روبرو می شویم و طبیعتی که از آن لذت می بریم.

متاسفانه، همیشه همه گردشگران به این مسئولیت پایبند نیستند. در هر گوشه از این کره خاکی، می توان نمونه هایی از رفتارهای نابخردانه و حتی تخریب گرانه را مشاهده کرد که نه تنها به شهرت صنعت گردشگری آسیب می زند، بلکه زخم های عمیقی بر پیکر میراث فرهنگی و طبیعی کشورها بر جای می گذارد. این مقاله به بررسی تعدادی از شرم آورترین کارهایی می پردازد که توریست ها در سراسر جهان انجام داده اند؛ اتفاقاتی که شاید در ابتدا کوچک به نظر برسند، اما پیامدهای بزرگ و جبران ناپذیری داشته اند. هدف از بازگویی این حوادث، صرفاً تذکر و یادآوری نیست، بلکه تلنگری است برای ترویج فرهنگ گردشگری مسئولانه، تا از تکرار این اشتباهات تلخ جلوگیری شود و تجربه ای بهتر و ماندگارتر، هم برای ما و هم برای نسل های آینده، رقم بخورد.

چرا برخی توریست ها رفتارهای شرم آور انجام می دهند؟

دلایل متعددی پشت رفتارهای نامناسب برخی گردشگران نهفته است که اغلب ریشه در عدم آگاهی یا بی تفاوتی دارد. یکی از اصلی ترین دلایل، عدم آشنایی کافی با قوانین و فرهنگ محلی مقصد است. بسیاری از گردشگران، پیش از سفر، درباره آداب و رسوم، باورها و ممنوعیت های فرهنگی محلی تحقیق نمی کنند و ناخواسته یا دانسته، موجب توهین یا نقض قوانین می شوند.

گاهی اوقات، کنجکاوی یا هیجان کاذب و تمایل به انجام کارهایی که در موطن خودشان ممنوع است، آن ها را به سمت رفتارهای پرخطر یا تخریبی سوق می دهد. اهمیت ندادن به میراث فرهنگی و طبیعی و تصور اینکه این آثار و مکان ها صرفاً بستری برای سرگرمی یا عکس برداری هستند، از دیگر دلایل اصلی است. همچنین، فشار شبکه های اجتماعی برای ثبت عکس های منحصر به فرد یا ویروسی شدن، می تواند برخی را به انجام کارهای غیرقانونی یا آسیب زننده ترغیب کند. این عوامل دست به دست هم می دهند و منجر به مغایرت تصور برخی از تفریح با اخلاق و مسئولیت پذیری در سفر می شوند.

شرم آورترین کارهایی که توریست ها در جهان انجام داده اند

در ادامه به تفصیل، چند مورد از تکان دهنده ترین و شرم آورترین اقدامات گردشگران را بررسی می کنیم که هر کدام درسی بزرگ برای تمامی مسافران مسئولیت پذیر به شمار می آید.

تخریب و نقاشی روی آثار باستانی و طبیعی

میراث جهانی، چه دست ساز بشر و چه پدیده های طبیعی، گنجینه هایی بی بدیل هستند که هرگز نباید مورد آسیب قرار گیرند. با این حال، بارها شاهد بوده ایم که برخی گردشگران، با سهل انگاری یا عمدی، این گنجینه ها را تخریب کرده اند.

یکی از مشهورترین و ناراحت کننده ترین نمونه ها، حکاکی نام یک نوجوان چینی بر روی دیوار ۳۰۰۰ ساله معبد لوکسور در مصر در سال ۲۰۱۳ بود. این اتفاق، خشم گسترده ای را در فضای مجازی و میان فعالان میراث فرهنگی برانگیخت. دینگ جیناهو، پسر ۱۵ ساله ای که عامل این تخریب بود، نام خود را به همراه علامت اختصاری خود، بر روی یک نقش برجسته باستانی حک کرده بود. این دیوار که از هزاران سال پیش، بلایای طبیعی، جنگ ها و گذر زمان را تاب آورده بود، به دست یک گردشگر بی مسئولیت، آسیب دید. این اقدام نه تنها جرم محسوب می شود، بلکه بی احترامی عمیقی به تاریخ و تمدن باستانی مصر و نسل های آینده است. ترمیم چنین آثاری یا غیرممکن است یا بسیار پرهزینه و زمان بر خواهد بود.

نمونه دیگری از تخریب عمدی، نقاشی با اسپری روی صخره های موهر در ایرلند است. این صخره های باشکوه، که از زیباترین و شناخته شده ترین جاذبه های طبیعی ایرلند به شمار می آیند، هزاران سال در برابر باد و باران و امواج اقیانوس پابرجا بوده اند. اما گروهی از هیچ هایکرهای فرانسوی، با اسپری های رنگی، بر روی این صخره های طبیعی نقاشی کشیدند و چهره بکر آن ها را مخدوش کردند. این اقدام نیز با محکومیت عمومی مواجه شد و سوالات زیادی را درباره مسئولیت پذیری گردشگران و لزوم حفظ محیط زیست طبیعی مطرح کرد.

تخریب آثار باستانی و طبیعی نه تنها به تاریخ و محیط زیست آسیب می زند، بلکه بی احترامی جبران ناپذیری به تلاش نسل های گذشته برای حفظ این گنجینه ها و حق نسل های آینده برای دیدن آن ها است.

علاوه بر این موارد خاص، تخریب هایی مانند نوشتن یادگاری روی درختان قدیمی، شکستن ستالاکتیت ها و ستالاکمیت ها در غارها، یا حتی جمع آوری بی رویه سنگ ها و صدف ها از سواحل خاص، همگی زیرمجموعه این دسته از رفتارهای شرم آور قرار می گیرند. این اقدامات، هرچند ممکن است در لحظه بی اهمیت به نظر برسند، اما به مرور زمان، به تخریب اکوسیستم ها و میراث طبیعی منجر می شوند.

بی توجهی و آزار حیوانات وحشی و محیط زیست

تعامل نادرست با حیات وحش و آسیب زدن به محیط زیست، یکی دیگر از رفتارهای شرم آور و رایج در میان برخی گردشگران است. این اعمال نه تنها به حیوانات آسیب می رساند، بلکه تعادل اکوسیستم های طبیعی را نیز بر هم می زند.

ماجرای غم انگیز سلفی گرفتن با دلفین در حال مرگ در سواحل جزایر هاینان چین، یکی از تکان دهنده ترین نمونه هاست. در سال ۲۰۱۳، گروهی از گردشگران در ساحل این جزیره، دلفینی را یافتند که ظاهراً با قایق برخورد کرده و به شدت مجروح شده بود. در حالی که دلفین در آخرین لحظات زندگی خود دست و پا می زد، این گردشگران به جای کمک یا تماس با مراجع ذی صلاح، آن را از آب بیرون کشیده و با آن عکس یادگاری گرفتند. این دلفین پس از رها شدن مجدد در آب، جان خود را از دست داد. این رفتار، نهایت بی تفاوتی و بی رحمی را نسبت به موجودات زنده نشان می دهد و نشان دهنده اولویت دادن به سرگرمی شخصی و ثبت لحظات مجازی، بر رنج و درد یک موجود زنده است.

حادثه شکار و پختن یک اختاپوس ۶ پا در یونان توسط یک توریست آمریکایی نیز در نوع خود بی نظیر بود. این اختاپوس که به شدت نادر بوده و تنها دو بار در جهان مشاهده شده بود، توسط این گردشگر شکار شد و با وجود امتناع آشپز محلی، شخصاً آن را پخت و میل کرد. این عمل نه تنها تجاوز به حیات وحش و برهم زدن تعادل اکوسیستم است، بلکه به منزله از بین بردن یک گونه نادر و منحصر به فرد برای لذت شخصی است.

علاوه بر این، غذا دادن نامناسب به حیوانات وحشی، مانند کبوتران در میادین شهرها یا میمون ها در جنگل ها، از دیگر رفتارهای رایج و مضر است. این کار می تواند منجر به وابستگی حیوانات به انسان، تغییر رژیم غذایی طبیعی آن ها، افزایش جمعیت غیرطبیعی و شیوع بیماری ها شود. در بسیاری از شهرهای اروپایی مانند ونیز، غذا دادن به کبوتران به دلیل همین مشکلات، ممنوع و جریمه های سنگینی دارد. همچنین، لمس کردن، دنبال کردن یا پرتاب شی به سمت حیوانات وحشی برای جلب توجه یا عکس برداری، باعث استرس در حیوانات شده و می تواند به سلامت آن ها آسیب برساند. پرتاب زباله در طبیعت، خارج شدن از مسیرهای مشخص شده در پارک های ملی و دست زدن به گیاهان کمیاب نیز از جمله مصادیق بی احترامی به محیط زیست است.

دزدیدن یا آسیب زدن به اموال عمومی و خصوصی (باستانی/هنری)

سرقت یا تخریب عمدی اشیاء باستانی، هنری و عمومی، جنایتی فرهنگی است که تاریخ و میراث یک ملت را به یغما می برد. این اعمال، نه تنها غیرقانونی هستند، بلکه باعث رنجش مردم محلی و آسیب به اعتبار مقصد می شوند.

یکی از نمونه های بارز، شکستن انگشت مجسمه ۶۰۰ ساله در موزه دل اپرا دل دوئومو فلورانس ایتالیا توسط یک توریست آمریکایی بود. این مرد، در حالی که قصد داشت انگشت این مجسمه متعلق به قرن ۱۴ میلادی را اندازه گیری کند، موجب شکستن آن شد. اگرچه بعداً مشخص شد این انگشت پیش تر نیز شکسته و ترمیم شده بود، اما این اقدام نشان دهنده عدم درک ارزش تاریخی و آسیب پذیری این آثار هنری است. این رفتار، بی احترامی عمیقی به هنرمندان، مورخان و کل تمدن بشری است که این آثار را به نسل های بعدی سپرده اند.

موارد متعدد دیگری نیز از دزدیدن سنگ یا قطعات کوچک از اماکن باستانی گزارش شده است. برای مثال، بسیاری از گردشگران، سنگ ها یا کاشی های کوچک را از ویرانه های پومپه در ایتالیا یا بخش هایی از دیوار چین به عنوان سوغاتی برمی دارند. این کار، هرچند به ظاهر ناچیز است، اما در مقیاس وسیع، به تخریب تدریجی و غیرقابل جبران این اماکن منجر می شود. این سنگ ها و قطعات، پازل های تاریخی یک مکان را تشکیل می دهند و جدا کردن آن ها، به منزله پاک کردن بخشی از حافظه تاریخی بشریت است. بسیاری از این افراد پس از بازگشت به خانه، از کرده خود پشیمان شده و قطعات دزدیده شده را به مبدأ بازگردانده اند، اما آسیب اصلی وارد شده و حس بد به جا مانده، جبران ناپذیر است.

علاوه بر آثار باستانی، تخریب یا سرقت از اموال عمومی مانند تابلوهای راهنما، وسایل حمل و نقل عمومی، یا حتی گل و گیاه در پارک ها نیز از رفتارهای ناپسندی است که توسط برخی گردشگران انجام می شود. این اقدامات، هزینه های زیادی را به دولت ها و جوامع محلی تحمیل می کند و تجربه سفر را برای سایرین نیز ناخوشایند می سازد.

بی احترامی به اماکن مذهبی و فرهنگی

هر مقصد گردشگری، دارای مجموعه ای از باورها، آداب و رسوم و اماکن مقدس است که برای مردم محلی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. بی احترامی به این موارد، یکی از شرم آورترین خطاهای یک گردشگر است.

یکی از رایج ترین مصادیق این بی احترامی، ورود با لباس نامناسب به اماکن مقدس مانند معابد، مساجد، کلیساها و حتی آرامگاه هاست. در بسیاری از فرهنگ ها، پوشیدن لباس های باز یا نامتعارف در این مکان ها، توهین آمیز تلقی می شود. برای مثال، در بسیاری از معابد بودایی و مساجد، پوشاندن شانه ها و زانوها الزامی است و حتی ممکن است از ورود افراد با لباس های نامناسب جلوگیری شود. این رفتار نه تنها بی توجهی به قواعد پوشش محلی است، بلکه نشان دهنده عدم درک عمیق از قداست و اهمیت این فضاها برای پیروان آن دین است.

همچنین، انجام حرکات نامناسب، سروصدا یا عکاسی بی رویه و بی احترامی در اماکن مذهبی یا آرامگاه ها، از دیگر رفتارهای ناپسند است. تصور کنید در یک مراسم مذهبی مهم در یک کشور خارجی، در حالی که مردم محلی در حال عبادت و مراقبه هستند، گروهی از گردشگران با صدای بلند صحبت کنند، بخندند یا با فلاش دوربین عکس برداری کنند. این رفتار نه تنها بی ادبی است، بلکه می تواند باعث برهم خوردن آرامش محیط و توهین به اعتقادات و آداب مردم محلی شود. در برخی مکان ها، حتی ژست های خاص یا حرکات دست می تواند معانی توهین آمیز داشته باشد که یک گردشگر مسئولیت پذیر باید از آن ها آگاه باشد.

نوشتن یادگاری روی دیوارهای اماکن مقدس، روشن کردن سیگار در محل های ممنوعه، یا حتی مصرف نوشیدنی های الکلی در نزدیکی معابد و مساجد، همگی از جمله مصادیق بی احترامی به باورها و فرهنگ محلی هستند که می توانند باعث ناراحتی و خشم مردم محلی شوند و وجهه گردشگران را مخدوش کنند.

نادیده گرفتن هشدارها و خطرات ایمنی

گاهی اوقات، هیجان سفر و تمایل به ثبت تجربه های منحصر به فرد، باعث می شود برخی گردشگران هشدارهای ایمنی را نادیده بگیرند و خود را در معرض خطر قرار دهند. این رفتار نه تنها جان خودشان را به خطر می اندازد، بلکه نیروهای امدادی را نیز درگیر عملیات پرخطر و هزینه بر می کند.

یکی از نمونه های رایج، ورود به مناطق ممنوعه یا خطرناک برای عکس برداری است. بسیاری از گردشگران، برای گرفتن یک سلفی خاص یا تصویری متفاوت، به لبه پرتگاه ها، مناطق نزدیک آتشفشان های فعال، یا نقاطی با جریان های آبی خطرناک نزدیک می شوند. این مناطق معمولاً با تابلوهای هشداردهنده مشخص شده اند و ورود به آن ها ممنوع است، اما بی توجهی به این هشدارها می تواند عواقب مرگباری داشته باشد. سقوط از ارتفاع، سوختگی با مواد مذاب، یا غرق شدن در آب های خروشان، تنها بخشی از خطراتی است که جان این افراد را تهدید می کند.

نمونه های دیگر شامل شنا کردن در مناطق پرخطر و ممنوعه (مانند سواحل با جریان های زیرآبی قوی یا رودخانه های با تمساح)، عدم استفاده از تجهیزات ایمنی لازم در فعالیت های ماجراجویانه (مثل کلاه ایمنی در دوچرخه سواری کوهستان یا جلیقه نجات در قایق رانی)، و عدم رعایت مقررات تردد در مناطق کوهستانی و جنگلی (مثل پیاده روی خارج از مسیرهای مشخص یا روشن کردن آتش در مناطق مستعد آتش سوزی) است. این اقدامات نه تنها منجر به حوادث ناگوار برای خود گردشگر می شود، بلکه بار سنگینی را بر دوش سیستم های امداد و نجات محلی می گذارد و منابع آن ها را مصرف می کند. در برخی موارد، حتی پس از نجات، ممکن است گردشگران با جریمه های سنگینی مواجه شوند تا هزینه عملیات امداد و نجات را پوشش دهند.

سوءاستفاده از مهمان نوازی یا گدایی نامناسب

مهمان نوازی و مهربانی مردم محلی در بسیاری از مقاصد گردشگری، ستودنی است. اما متاسفانه، برخی گردشگران با سوءاستفاده از این مهمان نوازی و حتی گدایی، به اعتماد و اعتبار جامعه محلی لطمه می زنند و تصویری منفی از گردشگران ایجاد می کنند.

پدیده ای به نام بگ پکینگ (Beg-packing) که ترکیبی از بک پکینگ (کوله گردی) و بگینگ (گدایی) است، نمونه ای بارز از این رفتار شرم آور است. در این پدیده، گردشگرانی که اغلب غربی هستند و توانایی مالی سفر را دارند، برای تأمین هزینه های سفر خود در کشورهای فقیرتر یا در حال توسعه، به گدایی، نواختن موسیقی در خیابان ها یا فروش کالاهای بی اهمیت می پردازند. این در حالی است که مردم محلی در آن مناطق، خود با فقر و مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند. این رفتار نه تنها نوعی سوءاستفاده از شفقت و مهربانی مردم محلی است، بلکه می تواند باعث از بین رفتن اعتماد آن ها به گردشگران شود و نگاهی منفی نسبت به آن ها ایجاد کند.

علاوه بر این، برخی گردشگران با اصرار بیش از حد بر چانه زنی های بی مورد و کاهش قیمت ها تا حد غیرمنطقی در بازارهای محلی، به کسب وکارهای کوچک و فروشندگان کم درآمد آسیب می رسانند. یا اینکه به بهانه نداشتن پول نقد، از خرید از فروشندگان خرد امتناع می کنند، در حالی که انتظار دارند خدمات رایگان دریافت کنند. این رفتارها، باعث می شود مردم محلی نسبت به گردشگران بی اعتماد شده و از مهمان نوازی آن ها کاسته شود. این مسئله به ویژه در کشورهایی که گردشگری منبع اصلی درآمد بسیاری از خانواده هاست، می تواند پیامدهای منفی جدی داشته باشد. یک گردشگر مسئولیت پذیر، باید به اقتصاد محلی احترام بگذارد و با پرداخت هزینه های منصفانه، به بهبود شرایط زندگی مردم محلی کمک کند.

چگونه یک گردشگر مسئولیت پذیر باشیم؟

تبدیل شدن به یک گردشگر مسئولیت پذیر، کار پیچیده ای نیست و تنها نیازمند کمی آگاهی، احترام و وجدان است. با رعایت چند نکته ساده، می توانیم سفرهایی دلنشین تر و در عین حال، سازنده تر داشته باشیم:

پیش از سفر:

تحقیق جامع: پیش از هر سفر، درباره فرهنگ، آداب و رسوم، قوانین، زبان (حداقل چند عبارت کلیدی)، و حتی وضعیت آب و هوایی مقصد تحقیق کنید. این کار به شما کمک می کند تا با آمادگی بیشتری سفر کنید و از بروز سوءتفاهم ها یا رفتارهای ناخواسته جلوگیری نمایید.

آگاهی از ممنوعیت ها: از ممنوعیت های خاص (مانند ممنوعیت عکس برداری در برخی اماکن، یا قوانین مربوط به مصرف الکل و دخانیات) آگاه شوید. اطلاع از این موارد شما را از مشکلات قانونی دور نگه می دارد.

در طول سفر:

• احترام به محیط زیست: هیچ زباله ای را در طبیعت رها نکنید. از کیسه های زباله شخصی استفاده کرده و زباله های خود را تا رسیدن به سطل زباله نگه دارید. به گیاهان و جانوران محلی آسیب نرسانید و هرگز از مسیرهای مشخص شده در مناطق حفاظت شده خارج نشوید.
• حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی: به آثار باستانی دست نزنید و از هرگونه تلاش برای حکاکی، نقاشی یا تخریب آن ها خودداری کنید. به تابلوهای راهنما و هشدار توجه کنید و از اماکن تاریخی به درستی نگهداری کنید.
• احترام به مردم محلی و سنت ها: با مردم محلی با احترام و ادب رفتار کنید. سعی کنید با چند کلمه از زبان آن ها ارتباط برقرار کنید و به آداب معاشرت آن ها احترام بگذارید. در اماکن مذهبی و مقدس، پوشش مناسب داشته باشید و سکوت و آرامش را رعایت کنید.
• حمایت از اقتصاد محلی: تلاش کنید از کسب وکارهای کوچک، بازارهای محلی و رستوران های سنتی خرید کنید. این کار نه تنها به اقتصاد مردم محلی کمک می کند، بلکه شما را با فرهنگ واقعی آن منطقه آشنا می سازد.
• استفاده بهینه از منابع: در مصرف آب و برق در هتل ها و اقامتگاه ها صرفه جویی کنید. منابع طبیعی در بسیاری از مقاصد گردشگری محدود هستند.
• سعی کنید خودتان را با شرایط وفق دهید: انعطاف پذیر باشید و انتظار نداشته باشید همه چیز دقیقاً طبق میل شما پیش برود. بخشی از لذت سفر، در تجربه تفاوت ها و یادگیری از آن هاست.

به یاد داشته باشید که هر گردشگر، سفیر کشور و فرهنگ خود در سرزمین بیگانه است. با مسئولیت پذیری، می توانیم نه تنها تجربه ای دلپذیر برای خودمان رقم بزنیم، بلکه به حفظ زیبایی ها و فرهنگ مقاصد گردشگری برای نسل های آینده نیز کمک کنیم.

نتیجه گیری

سفرهای ما می توانند فرصتی برای کشف و لذت باشند، اما همواره با مسئولیتی سنگین همراهند. شرم آورترین کارهایی که توریست ها در جهان انجام داده اند، از تخریب آثار باستانی و بی احترامی به طبیعت و حیوانات گرفته تا نقض قوانین و سوءاستفاده از مهمان نوازی، همگی زنگ خطری هستند برای یادآوری اهمیت گردشگری مسئولانه. این اقدامات نه تنها به میراث فرهنگی و طبیعی جهانی آسیب می رسانند، بلکه چهره جامعه گردشگران را مخدوش کرده و پیامدهای نامطلوبی برای جوامع محلی دارند.

تبدیل شدن به یک گردشگر مسئولیت پذیر، یک انتخاب شخصی است که می تواند تأثیر بزرگی بر حفظ و تداوم زیبایی های جهان داشته باشد. این مسئولیت پذیری نه تنها به حفظ مقاصد کمک می کند، بلکه تجربه سفر را برای خود گردشگر نیز عمیق تر، معنادارتر و غنی تر می سازد. با تحقیق پیش از سفر، احترام به فرهنگ ها و قوانین محلی، حمایت از اقتصاد بومی و حفاظت از محیط زیست، می توانیم سفرهایی داشته باشیم که نه تنها برای خودمان خاطره انگیز باشند، بلکه به پایداری مقاصد گردشگری در بلندمدت نیز کمک کنند. بیایید با انتخاب های آگاهانه و رفتارهای مسئولانه، در ایجاد آینده ای بهتر برای گردشگری جهانی سهیم باشیم و میراث گران بهای زمین را برای نسل های آینده حفظ کنیم.