15+ سوغات گیلان: بهترین خوراکی ها، صنایع دستی و رشته خوشکار

سفر به گیلان سرزمین باران و طعم های بی نظیر تجربه ای فراموش نشدنی است. اما یکی از شیرین ترین بخش های هر سفر انتخاب یادگاری و سوغاتی هایی است که عطر و طعم مقصد را با خود به خانه ببریم. گیلان با تنوع فرهنگی و اقلیمی بی نظیر خود گنجینه ای از سوغاتی ها را در دل خود جای داده است؛ از خوراکی های محلی که هر ذائقه ای را راضی می کند تا صنایع دستی اصیلی که هنر دست مردمان این دیار را به نمایش می گذارد. انتخاب از میان این همه رنگ و بو شاید دشوار باشد به خصوص اگر به دنبال سوغاتی خاص و منحصربه فرد باشید که هم اصالت گیلان را داشته باشد و هم موردپسند عزیزانتان قرار گیرد. این راهنما به شما کمک می کند تا با شناخت بهترین سوغاتی های گیلان به ویژه رشته خوشکار معروف آن خریدی لذت بخش و آگاهانه داشته باشید.

سوغاتی های خوراکی گیلان

سفره گیلانی ها همیشه پر از رنگ و بو و طعم های منحصربه فرد است و همین تنوع سوغاتی های خوراکی این استان را بسیار محبوب کرده است. از شیرینی های سنتی گرفته تا محصولات کشاورزی تازه و چاشنی های محلی هر کدام داستان و مزه خاص خود را دارند و بخشی از هویت گیلان را با خود حمل می کنند. این خوراکی ها نه تنها برای مصرف شخصی لذت بخش هستند بلکه هدیه ای ارزشمند و خوش طعم برای دوستان و آشنایان محسوب می شوند.

رشته خوشکار

رشته خوشکار یکی از نمادهای شیرین و اصیل استان گیلان به خصوص شهر رشت است. این شیرینی سنتی ترکیبی هنرمندانه از رشته هایی نازک و توری شکل است که از خمیر آرد برنج تهیه می شود و درون آن با مخلوطی از گردوی آسیاب شده شکر هل و دارچین پر می شود.

رشته ها را روی سینی مسی داغ و چرب می ریزند تا شبکه ای ظریف ایجاد شود سپس مواد میانی را داخل آن قرار داده و می پیچند. این شیرینی معمولاً به صورت سرخ نشده فروخته می شود تا خریدار بتواند آن را در خانه در روغن داغ سرخ کرده و بلافاذ بعد از سرخ شدن آن را در شربت قوام آمده از شکر و آب یا عسل و آب غوطه ور کند تا شیرین و براق شود.

رشته خوشکار به ویژه در ماه مبارک رمضان جایگاه ویژه ای بر سر سفره افطار گیلانی ها دارد اما در تمام طول سال می توان آن را در قنادی ها و بازارهای محلی گیلان به خصوص بازار سنتی رشت پیدا کرد. طعم دل انگیز گردو و هل در کنار بافت ترد بیرونی و نرم داخلی رشته خوشکار را به یکی از لذیذترین سوغاتی های خوراکی گیلان تبدیل کرده است.

کلوچه فومن گیلان

کلوچه فومن با عطر دل انگیز دارچین و مغز گردویی خود شهرتی ملی دارد و یکی از محبوب ترین سوغاتی های گیلان محسوب می شود. این کلوچه سنتی که اصالت آن به شهر فومن بازمی گردد امروزه در تمام شهرهای استان گیلان به خصوص رشت و لاهیجان با کیفیت بالا تهیه و عرضه می شود.

ترکیبات اصلی این کلوچه شامل آرد گندم تخم مرغ شکر روغن (اغلب حیوانی برای عطر بیشتر) و مغزی خوش طعم از گردوی چرخ شده شکر و دارچین است. خمیر کلوچه به شکل دایره ای پهن شده مغزی در مرکز آن قرار گرفته و سپس خمیر به شکل بقچه یا دایره های نقش دار بسته می شود و در فر پخته می شود.

کلوچه فومن را می توان به صورت تازه از قنادی ها و فروشگاه های محلی تهیه کرد. برخی برندها نیز آن را به صورت صنعتی تولید می کنند اما کلوچه سنتی و تازه پخته شده عطر و طعم بی نظیری دارد که آن را به یک سوغاتی ایده آل برای هر سلیقه ای تبدیل کرده است.

زیتون گیلان

استان گیلان به ویژه مناطق رودبار و منجیل یکی از قطب های اصلی تولید زیتون در ایران است و به همین دلیل زیتون و فرآورده های آن از سوغاتی های پرطرفدار و سالم این منطقه به شمار می روند. تنوع زیتون در گیلان بسیار زیاد است؛ از زیتون سبز شکسته و بی هسته گرفته تا زیتون سیاه و پرورده.

زیتون پرورده ترکیبی بی نظیر از زیتون مغز گردوی آسیاب شده رب انار محلی سبزیجات معطر (مانند چوچاق و خالواش) و سیر است که طعمی ملس و به یادماندنی دارد و پای ثابت سفره گیلانی هاست. علاوه بر زیتون خوراکی روغن زیتون اصیل گیلان نیز یکی دیگر از سوغاتی های ارزشمند است.

روغن زیتون گیلان به خصوص نوع بودار آن عطر و طعمی خاص دارد و برای سلامتی بسیار مفید است. زیتون و فرآورده های آن را می توان در بازارهای محلی فروشگاه های عرضه کننده سوغات و فروشگاه های تخصصی زیتون تهیه کرد و با خرید این سوغاتی سالم بخشی از طعم گیلان را با خود برد.

رب انار

رب انار یکی از چاشنی های اصلی و جدانشدنی غذاهای گیلانی به خصوص خورشت فسنجان است و به همین دلیل رب انار باکیفیت محلی یکی از بهترین سوغاتی هایی است که می توانید از گیلان تهیه کنید. رب انار گیلان در طعم های مختلفی از ترش تا ملس تهیه می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را در آشپزی دارند.

تهیه رب انار به روش سنتی نیازمند زحمت زیادی است و رب های خانگی معمولاً غلظت و طعم بهتری نسبت به انواع صنعتی دارند. این رب نه تنها در آشپزی کاربرد دارد بلکه به دلیل خواص آنتی اکسیدانی انار از نظر درمانی نیز مورد توجه قرار می گیرد.

برای خرید رب انار محلی می توانید به بازارهای سنتی و فروشگاه های عرضه کننده محصولات خانگی در شهرهای مختلف گیلان مراجعه کنید. هنگام خرید به رنگ غلظت و عطر رب توجه کنید تا از کیفیت آن مطمئن شوید. رب انار غلیظ و خوش رنگ سوغاتی ماندگار و کاربردی برای هر آشپزخانه ای است.

پنیر سیاهمزگی

پنیر سیاهمزگی پنیری محلی و منحصربه فرد است که اصالت آن به منطقه سیاهمزگی در شهرستان شفت بازمی گردد و یکی از سوغاتی های خاص استان گیلان محسوب می شود. ویژگی اصلی این پنیر روش تهیه آن است که در طی فرآیند تولید چربی و خامه شیر از آن جدا نمی شود.

این روش باعث می شود که پنیر سیاهمزگی بافت بسیار چرب و طعمی غنی و لذیذ داشته باشد که آن را از پنیرهای صبحانه رایج متمایز می کند. این پنیر معمولاً به صورت قالبی و در بسته بندی های محلی عرضه می شود و عطر خاصی دارد که نشان دهنده اصالت آن است.

پنیر سیاهمزگی را می توان از بازارهای محلی و برخی فروشگاه های عرضه کننده محصولات لبنی سنتی در شهرهای گیلان به خصوص رشت (مانند محله پیرسرا) تهیه کرد. این پنیر برای وعده صبحانه یا همراه با نان تازه بسیار دلپذیر است و تجربه ای متفاوت از طعم پنیر محلی را ارائه می دهد.

برنج گیلان

استان گیلان به دلیل آب وهوای مرطوب و خاک حاصلخیز یکی از مهم ترین مراکز کشت برنج در ایران است و برنج گیلان به ویژه انواع هاشمی و علی کاظمی به عطر طعم و کیفیت پخت بی نظیرش شهرت دارد. شالیزارهای سرسبز برنج بخش جدانشدنی از چشم انداز گیلان هستند و برنج یکی از محصولات اصلی کشاورزان این منطقه است.

خرید برنج گیلان به عنوان سوغاتی انتخابی بسیار کاربردی و ارزشمند است. این برنج پس از پخت عطر دل انگیزی در فضا پخش می کند و طعم آن به قدری خوب است که حتی با ساده ترین غذاها نیز لذت بخش است. برنج محلی گیلان معمولاً به صورت مستقیم از کشاورزان یا در فروشگاه های عرضه کننده محصولات محلی در دسترس است.

علاوه بر دانه برنج آرد برنج محلی گیلان نیز کیفیت بسیار خوبی دارد و برای تهیه انواع حلوا فرنی و شیرینی های سنتی استفاده می شود. خرید برنج یا آرد برنج گیلان یادگاری سالم و مفید از این منطقه است که عطر و طعم شمال را به خانه شما می آورد.

چای لاهیجان

لاهیجان پایتخت چای ایران در استان گیلان واقع شده است و چای این منطقه شهرت زیادی دارد. چای لاهیجان که در دامنه کوه های سرسبز کشت می شود معمولاً بدون هیچ گونه افزودنی و به صورت کاملاً طبیعی فرآوری می شود و به همین دلیل عطر طعم و رنگ طبیعی و خالصی دارد.

برخلاف بسیاری از چای های خارجی که با اسانس معطر می شوند و رنگ غلیظی دارند چای ایرانی لاهیجان رنگ ملایم تری دارد و فنجان را لک نمی کند. نوشیدن یک فنجان چای لاهیجان تجربه ای آرامش بخش و دلپذیر است و خواص سلامتی متعددی نیز دارد.

انواع مختلفی از چای در لاهیجان و سایر شهرهای گیلان عرضه می شود از چای سرگل بهاره با عطر و طعم قوی تر گرفته تا چای قلم و ممتاز. خرید چای لاهیجان به عنوان سوغاتی انتخابی سالم اصیل و کاربردی است که می توانید عطر مزارع چای شمال را با خود به خانه ببرید و از نوشیدن آن لذت ببرید.

دلار یا درار گیلان

دلار یا درار یکی از چاشنی های معطر و سبز رنگ استان گیلان است که طعمی خاص و به یادماندنی دارد و از ترکیب چند نوع سبزی محلی معطر با نمک تهیه می شود. سبزیجاتی مانند چوچاق و خالواش که در مناطق شمالی ایران می رویند از اصلی ترین ترکیبات دلار هستند.

این سبزیجات پس از شست وشو و خشک شدن به خوبی سابیده شده و با نمک مخلوط می شوند تا خمیری سبز و معطر به دست آید. دلار را معمولاً با ماست خیار گوجه سبز پرتقال و سایر میوه های ترش و ملس مخلوط کرده و به عنوان یک طعم دهنده منحصربه فرد استفاده می کنند.

دلار درار را می توان به صورت تازه از بازارهای محلی به خصوص در کنار غرفه های زیتون و رب انار تهیه کرد. این چاشنی محلی طعم غذاها و میان وعده ها را دگرگون می کند و سوغاتی کوچکی است که عطر و طعم اصیل گیلان را در خود جای داده است.

ماهی گیلان

استان گیلان به دلیل همجواری با دریای خزر منبع غنی از انواع ماهیان است و ماهی تازه و محصولات مرتبط با آن از سوغاتی های محبوب و خاص این منطقه به شمار می رود. بازار ماهی فروشان در شهرهای گیلان به خصوص رشت یکی از دیدنی ترین بخش هاست که انواع ماهیان تازه صید شده در آن عرضه می شود.

ماهی سفید ماهی آزاد کفال و اوزون برون از جمله ماهیان پرطرفدار خزر هستند که می توانید به صورت تازه تهیه کنید. علاوه بر ماهی تازه ماهی دودی و ماهی شور نیز از سوغاتی های سنتی گیلان هستند. ماهی دودی به خصوص ماهی سفید دودی عطر و طعم دودی خاصی دارد و در تهیه غذاهای محلی مانند باقلا قاتوق استفاده می شود.

ماهی شور نیز که با نمک فراوان نگهداری می شود ماندگاری بالایی دارد و برای پخت برخی غذاهای سنتی به کار می رود. خرید ماهی یا محصولات مرتبط با آن به خصوص برای علاقه مندان به غذاهای دریایی سوغاتی ارزشمند و خوش طعمی از گیلان است.

سوغاتی های صنایع دستی گیلان

صنایع دستی گیلان بازتاب دهنده فرهنگ غنی خلاقیت و هنر دست مردمان این منطقه است. استفاده از مواد اولیه طبیعی موجود در محیط مانند ساقه برنج چوب بامبو و پشم ویژگی بارز این صنایع دستی است. این محصولات نه تنها جنبه تزئینی دارند بلکه بسیاری از آن ها کاربردی بوده و بخشی از زندگی روزمره مردم محلی را تشکیل می دهند. خرید صنایع دستی گیلان حمایت از هنرمندان بومی و حفظ هنرهای سنتی این دیار است.

حصیر بافی

حصیربافی یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین هنرهای دستی در استان گیلان است که با استفاده از ساقه گیاهان باتلاقی و کنار برنج مانند سوف و لی بافته می شود. زنان هنرمند گیلانی با مهارت و صبر این ساقه ها را در هم می تنند و اشیاء متنوعی خلق می کنند.

محصولات حصیری شامل انواع زنبیل سبد کلاه زیرانداز سفره آبکش و حتی وسایل تزئینی مانند لوستر و دیوارکوب است. این محصولات به دلیل استفاده از مواد طبیعی سبک قابل شست وشو و سازگار با محیط زیست هستند.

حصیربافی در مناطق مختلف گیلان رواج دارد و محصولات آن را می توان در بازارهای محلی به خصوص بازار رشت (راسته خرازی ها یا محله پیرسرا) و نمایشگاه های صنایع دستی پیدا کرد. زنبیل های حصیری رنگارنگ یکی از نمادهای بازارهای شمال و سوغاتی محبوب و کاربردی گیلان هستند.

رشتی دوزی

رشتی دوزی که به آن قلاب دوزی رشت نیز گفته می شود یکی از هنرهای فاخر و ارزشمند صنایع دستی گیلان است. این هنر نوعی رودوزی (تزئین روی پارچه) است که با استفاده از نخ های ابریشمی رنگارنگ و قلاب مخصوص روی پارچه های ضخیم تر معمولاً ماهوت یا فاستونی انجام می شود.

نقوش مورد استفاده در رشتی دوزی اغلب الهام گرفته از طبیعت گیلان مانند گل ها برگ ها پرندگان و بته جقه ها است. این نقوش با ظرافت و دقت فراوان روی زمینه پارچه دوخته می شوند و اثری برجسته و چشم نواز خلق می کنند.

از رشتی دوزی برای تزئین انواع رومیزی پرده سجاده روکش کوسن کیف و لباس استفاده می شود. محصولات رشتی دوزی شده به دلیل زیبایی ظرافت و ارزش هنری بالا سوغاتی بسیار ارزشمند و نفیسی محسوب می شوند و نمونه های اصیل آن را می توان در کارگاه های صنایع دستی و فروشگاه های معتبر در رشت و سایر شهرهای گیلان یافت.

چموش دوزی

چموش نوعی پاپوش سنتی و دست دوز است که از چرم طبیعی تهیه می شود و هنر چموش دوزی قدمتی دیرینه در استان گیلان دارد. این کفش های سنتی معمولاً بدون پاشنه و با بندهای بلندی هستند که به دور ساق پا بسته می شوند و در گذشته توسط چوپانان و روستاییان منطقه استفاده می شدند.

چموش ها تماماً با دست دوخته می شوند و هیچ میخی در ساخت آن ها به کار نمی رود. چرم استفاده شده اغلب به رنگ طبیعی یا رنگ های گیاهی رنگ آمیزی می شود. طرح و شکل چموش ها ساده و کاربردی است و نشان دهنده ارتباط عمیق این هنر با زندگی روستایی است.

امروزه چموش دوزی بیشتر جنبه هنری و تزئینی یافته است و چموش ها به عنوان سوغاتی و نمادی از فرهنگ منطقه مورد توجه قرار می گیرند. می توانید چموش های دست دوز را در بازارهای سنتی نمایشگاه های صنایع دستی و برخی فروشگاه های صنایع دستی در شهرهای گیلان به خصوص رشت پیدا کنید.

مروار بافی

مرواربافی یکی دیگر از هنرهای دستی رایج در استان گیلان به خصوص در مناطق شرقی مانند لاهیجان و آستانه اشرفیه است. در این هنر از ترکه های نازک چوبی معمولاً چوب بید یا درختچه های خاص استفاده می شود که پس از آماده سازی (پوست کندن و خیساندن) بسیار انعطاف پذیر می شوند.

هنرمندان با بافتن این ترکه ها به دور یک اسکلت فلزی یا چوبی اشیاء متنوعی خلق می کنند. محصولات مرواربافی شامل انواع سبد در ابعاد مختلف جعبه ظروف میوه گلدان و وسایل تزئینی است.

محصولات مرواربافی به دلیل بافت منظم و زیبای خود ظاهری شیک و طبیعی دارند و هم جنبه کاربردی و هم جنبه تزئینی دارند. این محصولات سبک و بادوام هستند و می توانند سوغاتی زیبا و متفاوتی از گیلان باشند. برای خرید محصولات مرواربافی می توانید به بازارهای محلی و فروشگاه های صنایع دستی در شهرهای گیلان مراجعه کنید.

بامبو بافی

بامبوبافی هنری است که با استفاده از ساقه گیاه بامبو که در مناطق خاصی از گیلان به خصوص لاهیجان می روید انجام می شود. ساقه های بامبو پس از برش و آماده سازی به نوارهای باریک یا قطعات مختلف تبدیل شده و سپس با روش های بافت یا اتصال به اشیاء متنوعی تبدیل می شوند.

محصولات بامبوبافی شامل انواع سبد کلاه ظروف مبلمان کوچک آباژور و وسایل تزئینی است. این محصولات به دلیل استفاده از بامبو بسیار سبک محکم و مقاوم هستند و ظاهری طبیعی و زیبا دارند.

هنر بامبوبافی در لاهیجان قدمت زیادی دارد و محصولات باکیفیت آن در این شهر و سایر بازارهای صنایع دستی گیلان عرضه می شود. محصولات بامبویی سوغاتی خاص و منحصربه فردی هستند که می توانند جلوه ای از طبیعت گیلان را به دکوراسیون منزل شما اضافه کنند.

چادرشب بافی

چادرشب پارچه ای سنتی و رنگارنگ است که با دستگاه بافندگی سنتی به نام «پاچال» در روستاهای استان گیلان به خصوص در منطقه قاسم آباد رودسر بافته می شود. این پارچه ها معمولاً مربعی شکل و در ابعاد حدود ۲×۲ متر هستند و با استفاده از نخ های پنبه ای یا ابریشمی رنگی و با طرح های هندسی و نواری بافته می شوند.

چادرشب ها در گذشته کاربردهای متنوعی در زندگی روزمره روستاییان داشتند؛ از جمله به عنوان زیرانداز روانداز بقچه بندی وسایل حمل نان و حتی به عنوان چادر کمری در هنگام کار در شالیزار. رنگ های شاد و طرح های ساده اما جذاب ویژگی بارز چادرشب هاست.

امروزه چادرشب ها بیشتر جنبه تزئینی و سوغاتی دارند و از آن ها برای رومیزی دیوارکوب روکش مبلمان یا کیف استفاده می شود. خرید یک تخته چادرشب اصیل یادگاری زیبا و رنگارنگ از هنر بافندگی سنتی گیلان و نمادی از زندگی ساده و زیبای روستایی این منطقه است.

سوغات گیلان شامل چه چیزهایی است؟

سوغات گیلان بسیار متنوع است و شامل خوراکی های خوشمزه مانند رشته خوشکار کلوچه فومن زیتون رب انار پنیر سیاهمزگی برنج و چای و همچنین صنایع دستی اصیل مانند حصیربافی رشتی دوزی چموش دوزی و چادرشب بافی می شود.

رشته خوشکار گیلان چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

رشته خوشکار شیرینی سنتی گیلان است که از رشته های نازک آرد برنج تشکیل شده و با گردو شکر هل و دارچین پر می شود. ویژگی آن پخت اولیه روی سینی داغ و سپس سرخ کردن و غوطه ور کردن در شربت قبل از مصرف است.

رشته خوشکار از چه موادی تشکیل شده است؟

رشته خوشکار از خمیر رقیق آرد برنج برای لایه بیرونی و مخلوطی از مغز گردوی آسیاب شده شکر هل و دارچین به عنوان مواد میانی تهیه می شود.

رشته خوشکار را از کجا می توان خرید؟

رشته خوشکار را می توان از قنادی ها و بازارهای محلی در شهرهای مختلف استان گیلان به خصوص در بازار سنتی رشت به صورت تازه و سرخ نشده تهیه کرد.

ماندگاری رشته خوشکار گیلان چقدر است؟

رشته خوشکار سرخ نشده در دمای محیط برای چند روز و در یخچال برای مدت طولانی تری قابل نگهداری است. پس از سرخ شدن بهتر است بلافاصله مصرف شود تا تازگی و تردی خود را حفظ کند.

بهترین سوغات خوراکی گیلان کدامند؟

از بهترین سوغات خوراکی گیلان می توان به رشته خوشکار کلوچه فومن زیتون و فرآورده های آن رب انار پنیر سیاهمزگی برنج محلی و چای لاهیجان اشاره کرد که هر کدام طعم و عطر منحصربه فردی دارند.

مشهورترین صنایع دستی گیلان برای سوغات چیست؟

مشهورترین صنایع دستی گیلان که برای سوغات مناسب هستند شامل حصیربافی (سبد زنبیل) رشتی دوزی (رودوزی های تزئینی) و چموش دوزی (پاپوش چرمی سنتی) می باشند که هنر و فرهنگ منطقه را به نمایش می گذارند.

آیا رشته خوشکار را می توان به صورت آنلاین سفارش داد؟

بله بسیاری از فروشگاه های آنلاین که در زمینه عرضه محصولات محلی و سوغات استان های مختلف فعالیت دارند امکان سفارش رشته خوشکار گیلان معمولاً به صورت سرخ نشده را فراهم کرده اند.