نمونه استشهادیه نشر اکاذیب

استشهادیه نشر اکاذیب سندی حیاتی است که برای جمع آوری و ارائه شهادت شهود در اثبات جرم انتشار اخبار کذب به مراجع قضایی تنظیم می شود. این سند به شاکی کمک می کند تا با مستندسازی گواهی افراد مطلع، ادعای خود را در دادگاه تقویت کند و راهی برای احقاق حق در برابر اطلاعات نادرست است.

در دنیای امروز که اخبار و اطلاعات با سرعت سرسام آوری در جریان هستند، متاسفانه گاهی اوقات شاهد انتشار اکاذیب و مطالب خلاف واقع هستیم که می تواند لطمات جبران ناپذیری به حیثیت افراد، اعتبار شرکت ها یا حتی آرامش عمومی وارد کند. جرم نشر اکاذیب که در قانون مجازات اسلامی به آن پرداخته شده، نیازمند اثبات دقیق است و در اینجا، ادله اثبات دعوا نقش بسیار مهمی ایفا می کنند. از جمله مهم ترین این ادله، شهادت شهود است که می تواند از طریق یک استشهادیه حقوقی و معتبر جمع آوری و به دادگاه ارائه شود. هدف این مقاله، ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی در مورد نمونه استشهادیه نشر اکاذیب است. در حالی که بسیاری از محتواها بر شکواییه نشر اکاذیب تمرکز دارند، ما در اینجا به صورت اختصاصی به ابعاد مختلف استشهادیه می پردازیم؛ از تعریف و جایگاه حقوقی آن گرفته تا تفاوت های کلیدی با شکواییه، ارکان لازم برای تنظیم و راهنمای گام به گام استفاده از آن. همچنین، در ادامه نمونه های عملی و نکات حقوقی مهمی ارائه خواهیم داد تا کاربران بتوانند با درک کامل، پرونده های حقوقی خود را در مواجهه با نشر اکاذیب تقویت کنند.

استشهادیه چیست؟ ماهیت، هدف و جایگاه حقوقی

در بسیاری از دعاوی حقوقی و کیفری، اثبات ادعا بدون ارائه دلایل و مدارک محکم امکان پذیر نیست. یکی از این دلایل که از اهمیت بالایی برخوردار است، شهادت شهود است. استشهادیه در واقع سندی مکتوب است که این شهادت ها را جمع آوری و سازماندهی می کند.

تعریف استشهادیه

استشهادیه سندی رسمی یا غیررسمی است که در آن، چند نفر (شهود) به وقوع یک واقعه، اطلاع از یک حق، یا اثبات یک ادعا به صورت کتبی گواهی می دهند. این سند حاوی مشخصات شهود و مشهودله (فردی که به نفع او شهادت داده می شود) و شرح دقیق آنچه شهود به آن گواهی می دهند، است. امضا و اثر انگشت شهود نیز از ارکان اصلی اعتبار استشهادیه محسوب می شود.

هدف از تنظیم استشهادیه

هدف اصلی از تنظیم استشهادیه، مستندسازی شهادت شهود و ارائه آن به مراجع ذی صلاح قضایی است. در بسیاری از موارد، شهادت شفاهی در دادگاه ممکن است تحت تأثیر فراموشی، اضطراب یا سایر عوامل قرار گیرد. با این حال، یک استشهادیه کتبی و امضا شده، یک مدرک ثابت و قابل ارجاع است که می تواند به قاضی در تشکیل بهتر پرونده و صدور رأی عادلانه کمک کند. در جرائم کیفری مانند نشر اکاذیب، جمع آوری شهادت افرادی که به طور مستقیم شاهد انتشار مطالب کذب بوده اند، می تواند نقش تعیین کننده ای در اثبات جرم و اضرار وارده داشته باشد.

جایگاه قانونی استشهادیه در اثبات دعوا

استشهادیه به خودی خود یکی از ادله اثبات دعوا در کنار اقرار، سوگند، اسناد و امارات قضایی به شمار می رود. اگرچه شهادت حضوری شهود در دادگاه از اعتبار بیشتری برخوردار است، اما استشهادیه می تواند به عنوان یک قَرینه قوی و یک مدرک ابتدایی برای جلب توجه قاضی به وجود شهود و محتوای شهادت آن ها مورد استفاده قرار گیرد. دادگاه پس از دریافت استشهادیه، می تواند شهود را احضار کرده و شهادت آن ها را به صورت رسمی و تحت سوگند استماع کند. بنابراین، استشهادیه یک پل ارتباطی مهم برای معرفی شهود و تشریح اولیه آنچه آن ها دیده اند یا شنیده اند، است.

انواع استشهادیه

استشهادیه انواع مختلفی دارد که بر اساس ماهیت دعوا و محل کاربرد آن ها دسته بندی می شود. برخی از مهم ترین انواع آن شامل موارد زیر است:

• استشهادیه محلی: برای اثبات سکونت، همسایگی یا وقایع محلی.
• استشهادیه حقوقی: برای دعاوی مدنی مانند اثبات مالکیت، تصرف یا بدهی.
• استشهادیه کیفری: برای اثبات جرائمی مانند سرقت، کلاهبرداری، ضرب و جرح و به ویژه نشر اکاذیب.

در بحث نشر اکاذیب، تمرکز اصلی ما بر استشهادیه کیفری است که در آن شهود به وقوع جرم، جزئیات انتشار مطالب کذب، هویت فرد منتشرکننده (در صورت اطلاع) و تأثیرات آن شهادت می دهند.

تفاوت کلیدی استشهادیه نشر اکاذیب با شکواییه نشر اکاذیب

بسیاری از افراد ممکن است بین مفاهیم استشهادیه و شکواییه در پرونده های نشر اکاذیب دچار اشتباه شوند. در حالی که هر دو سند در مسیر احقاق حق در این جرم نقش دارند، اما ماهیت، هدف و جایگاه حقوقی متفاوتی دارند.

شکواییه نشر اکاذیب

شکواییه نشر اکاذیب سندی است که توسط فرد زیان دیده (شاکی) برای طرح دعوای کیفری علیه فرد منتشرکننده اکاذیب (مشتکی عنه) تنظیم و به دادسرای صالح ارائه می شود. این سند عملاً آغازگر فرایند کیفری و رسیدگی قضایی به جرم نشر اکاذیب است. محتوای یک شکواییه شامل موارد زیر است:

• مشخصات کامل شاکی و مشتکی عنه.
• شرح دقیق واقعه نشر اکاذیب (زمان، مکان، نحوه و محتوای مطالب کذب).
• درخواست مجازات قانونی برای مشتکی عنه.
• ضمیمه کردن مدارک و مستندات موجود (مانند اسکرین شات، فیلم، فایل صوتی).

بدون شکواییه، تحقیقات مقدماتی و رسیدگی قضایی در خصوص جرم نشر اکاذیب آغاز نخواهد شد.

استشهادیه نشر اکاذیب

در مقابل، استشهادیه نشر اکاذیب یک سند حاوی شهادت کتبی شهود است. این سند به خودی خود آغازگر پرونده نیست، بلکه یک مدرک اثباتی محسوب می شود که شاکی آن را برای تقویت ادعای خود و پشتیبانی از شکواییه اش به دادسرا یا دادگاه ارائه می دهد. محتوای استشهادیه شامل:

• مشخصات کامل شهود و فردی که به نفع او شهادت می دهند.
• شرح دقیق و بی طرفانه از آنچه شهود در خصوص واقعه نشر اکاذیب دیده اند، شنیده اند و از آن اطلاع دارند.
• امضا و اثر انگشت شهود.

نقش اصلی استشهادیه، تأیید و تقویت محتوای شکواییه با ارائه گواهی افراد مطلع است. به عبارت دیگر، شکواییه «چه اتفاقی افتاده و چه کسی مسئول است؟» را بیان می کند، در حالی که استشهادیه «چه کسانی شاهد این اتفاق بوده اند و چه اطلاعاتی دارند؟» را پاسخ می دهد.

شکواییه آغازگر دعوا است، در حالی که استشهادیه سند اثباتی برای تقویت آن محسوب می شود.

رابطه مکمل این دو سند

شکواییه و استشهادیه در پرونده نشر اکاذیب رابطه مکمل و هم افزا با یکدیگر دارند. در بسیاری از موارد، اثبات نشر اکاذیب، به ویژه در فضای مجازی، با چالش هایی همراه است. در چنین شرایطی، وجود یک استشهادیه قوی که شهادت افراد متعدد را در خود جای داده باشد، می تواند وزن شکواییه را به شدت افزایش دهد. به عنوان مثال، اگر فردی در یک گروه مجازی مطلبی کذب را منتشر کرده و چند نفر از اعضای آن گروه شاهد این ماجرا بوده اند، استشهادیه شهود می تواند به عنوان یک مدرک مهم برای تأیید وقوع نشر اکاذیب، زمان و محتوای آن به دادگاه ارائه شود. این امر به قاضی کمک می کند تا تصویر روشن تری از حادثه داشته باشد و تحقیقات را با دقت بیشتری دنبال کند.

ارکان و شرایط لازم برای تنظیم یک استشهادیه نشر اکاذیب معتبر

تنظیم یک استشهادیه صحیح و معتبر، نیازمند رعایت ارکان و شرایط خاصی است تا بتواند در مراجع قضایی مورد استناد قرار گیرد. هرگونه نقص در این ارکان می تواند از اعتبار سند بکاهد.

عناصر ضروری متن استشهادیه

یک استشهادیه نشر اکاذیب معتبر باید شامل موارد زیر باشد:

1. عنوان مشخص: عنوان باید به وضوح هدف سند را بیان کند، مانند استشهادیه شهود جهت اثبات نشر اکاذیب. این عنوان به مراجع قضایی کمک می کند تا بلافاصله ماهیت سند را درک کنند.
2. مشخصات کامل مشهودله (شاکی): این بخش شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، نشانی دقیق و شماره تماس فردی است که قربانی نشر اکاذیب شده و استشهادیه به نفع او تنظیم می شود.
3. مشخصات کامل مشهودعلیه (متهم): در صورت اطلاع، نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی و نشانی فردی که اکاذیب را منتشر کرده است، باید ذکر شود. اگر اطلاعات کامل در دسترس نیست، باید حداقل اطلاعاتی که به شناسایی او کمک می کند، مانند نام مستعار مجازی، آدرس پیج یا کانال، درج شود.
4. شرح دقیق و واضح واقعه نشر اکاذیب از زبان شهود: این بخش قلب استشهادیه است و باید با نهایت دقت نوشته شود. شهود باید به وضوح و بدون ابهام موارد زیر را بیان کنند:
   • تاریخ و زمان وقوع: ذکر تاریخ و ساعت دقیق یا حداقل بازه زمانی (مثلاً در اواخر خرداد ماه ۱۴۰۲).
   • مکان وقوع: مشخص کردن دقیق محل انتشار اکاذیب (مثلاً در جمع دوستان در منزل آقای…, در گروه تلگرامی با عنوان…, در صفحه اینستاگرامی به آدرس…).
   • محتوای دقیق اکاذیب: بازگویی عین جملات یا توصیف دقیق مطلب کذب منتشر شده. (مثلاً آقای X در حضور بنده اعلام کرد که …, مطالبی در خصوص … در کانال Y منتشر شد.).
   • نحوه انتشار و گستره آن: توضیح اینکه اکاذیب چگونه و به چه گستردگی منتشر شده است (مثلاً در یک جلسه رسمی در حضور ده نفر از همکاران, در گروه واتس اپی با حدود 50 عضو, به صورت عمومی در استوری اینستاگرام).
   • قصد مشهودعلیه (در صورت اطلاع شهود): اشاره به اینکه آیا شهود از قصد اضرار به مشهودله یا تشویش اذهان عمومی توسط مشهودعلیه مطلع هستند یا خیر.
   • اشاره به ضرر و زیان وارده (در صورت اطلاع شهود): شهود می توانند به ضرر و زیان های مادی یا معنوی که از این بابت به مشهودله وارد شده است، اشاره کنند (مثلاً پس از انتشار این مطلب، شاهد ناراحتی شدید و از دست رفتن اعتبار شغلی ایشان بودم).
5. مشخصات کامل شهود (حداقل 2 نفر معتبر): برای هر شاهد، نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره تماس، نشانی دقیق و شغل باید به دقت ثبت شود. تعداد شهود در پرونده های کیفری اهمیت زیادی دارد و هرچه تعداد شهود معتبر بیشتر باشد، اعتبار استشهادیه نیز افزایش می یابد.
6. امضاء و اثر انگشت شهود: این بخش برای اعتبار سند ضروری است. هر شاهد پس از مطالعه و تأیید محتوا، باید سند را امضا و اثر انگشت خود را ثبت کند.
7. تعهدنامه شهود: متنی که در آن شهود اعلام می کنند با علم و اطلاع کامل، بدون هیچگونه اکراه و اجباری، و با نیت ادای حق، اقدام به شهادت کرده اند و مسئولیت قانونی شهادت خود را می پذیرند. این بند برای جلوگیری از ادعای شهادت دروغ در آینده بسیار مهم است.
8. محل و تاریخ تنظیم استشهادیه: ذکر شهری که استشهادیه در آن تنظیم شده و تاریخ دقیق تنظیم آن.

شرایط قانونی شهود

شهادت دادن در محاکم قضایی شرایط خاصی دارد که در قانون مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری ذکر شده است. مهم ترین شرایط شهود عبارتند از:

• بلوغ: شهود باید به سن قانونی بلوغ رسیده باشند.
• عقل: شهود باید عاقل باشند و توانایی درک و تمیز امور را داشته باشند.
• ایمان و عدالت: شهود باید باایمان و عادل باشند. عدالت به معنای عدم ارتکاب گناهان کبیره و عدم اصرار بر صغیره است.
• طهارت مولد: شهود باید حلال زاده باشند.
• عدم وجود خصومت شخصی: شهود نباید با هیچ یک از طرفین دعوا (شاکی یا مشتکی عنه) خصومت شخصی داشته باشند که ممکن است بر شهادت آن ها تأثیر بگذارد.
• عدم وجود نفع شخصی: شهود نباید در نتیجه شهادت خود، نفع شخصی مادی یا معنوی ببرند.
• عدم اشتغال به تکدی گری یا ولگردی: این شرط برای اطمینان از اعتبار اجتماعی و اخلاقی شهود است.
• آگاهی مستقیم از واقعه: شهود باید به صورت مستقیم (با چشم خود دیده اند یا با گوش خود شنیده اند) از واقعه نشر اکاذیب مطلع باشند، نه اینکه از طریق شنیده ها یا نقل قول دیگران اطلاع پیدا کرده باشند.

رعایت این شرایط برای اعتبار شهادت و استشهادیه ضروری است. دادگاه در نهایت صحت و سقم شهادت را بررسی و در صورت احراز شرایط، به آن ترتیب اثر خواهد داد.

راهنمای گام به گام تنظیم و استفاده از استشهادیه نشر اکاذیب

برای اینکه استشهادیه نشر اکاذیب حداکثر کارایی را در پرونده حقوقی شما داشته باشد، لازم است مراحل تنظیم و استفاده از آن را با دقت طی کنید. این راهنما به شما کمک می کند تا این فرآیند را به درستی پیش ببرید.

گام 1: جمع آوری اطلاعات و مدارک اولیه

قبل از هر اقدامی، لازم است تمامی اطلاعات و مدارک مربوط به جرم نشر اکاذیب را جمع آوری کنید. این مدارک می تواند شامل:

• مستندات جرم: اسکرین شات از صفحات وب یا پیام رسان ها، فیلم، فایل صوتی، کپی از نشریات، اعلامیه ها یا هر مدرک دیگری که محتوای اکاذیب را نشان می دهد.
• زمان و مکان وقوع: تاریخ و ساعت دقیق انتشار، پلتفرم (مثلاً تلگرام، اینستاگرام، وب سایت) یا محل فیزیکی که اکاذیب در آن منتشر شده است.
• مشخصات فرد منتشرکننده (مشهودعلیه): هر اطلاعاتی که از او دارید، مانند نام کاربری، نام واقعی (اگر می دانید)، شماره تلفن یا آدرس.

هرچه این اطلاعات دقیق تر و مستندتر باشد، پرونده شما قوی تر خواهد بود.

گام 2: شناسایی و هماهنگی با شهود

افرادی را پیدا کنید که به صورت مستقیم شاهد واقعه نشر اکاذیب بوده اند. این افراد می توانند دوستان، همکاران، همسایگان یا حتی افراد غریبه ای باشند که در زمان وقوع جرم حضور داشته اند. با آن ها صحبت کنید و مطمئن شوید که تمایل به شهادت دارند و شرایط قانونی شهادت را نیز دارا هستند. توضیح دهید که شهادت آن ها تا چه حد در اثبات حق شما مؤثر خواهد بود. حداقل دو نفر شاهد معتبر برای تنظیم استشهادیه لازم است.

گام 3: تهیه پیش نویس متن استشهادیه

با رعایت تمامی ارکان و جزئیات ذکر شده در بخش ارکان و شرایط لازم برای تنظیم یک استشهادیه نشر اکاذیب معتبر، پیش نویس متن استشهادیه را تهیه کنید. در این مرحله، دقت در نگارش جزئیات واقعه از زبان شهود بسیار حیاتی است. مطمئن شوید که متن واضح، دقیق و بدون ابهام است.

گام 4: بررسی حقوقی و مشاوره با وکیل

یکی از مهم ترین مراحل، مشاوره با یک وکیل متخصص است. قبل از اینکه شهود استشهادیه را امضا کنند، پیش نویس را به یک وکیل نشان دهید. وکیل می تواند متن را از نظر حقوقی بررسی کرده، از صحت و اعتبار آن اطمینان حاصل کند و نکات لازم برای تکمیل یا اصلاح آن را گوشزد کند. این کار از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری می کند.

گام 5: امضاء و اثر انگشت شهود

پس از تأیید نهایی متن توسط شما و وکیل، از شهود بخواهید که متن استشهادیه را با دقت مطالعه کنند. پس از اینکه از صحت مطالب اطمینان حاصل کردند، از آن ها بخواهید تا سند را امضا کرده و اثر انگشت خود را ثبت کنند. بهتر است در هنگام امضا، کپی کارت ملی شهود را نیز تهیه کرده و به استشهادیه ضمیمه کنید تا احراز هویت آن ها در آینده آسان تر شود.

گام 6: تصدیق امضاء (اختیاری اما توصیه شده)

برای افزایش اعتبار استشهادیه، می توانید امضاهای شهود را در دفاتر اسناد رسمی تصدیق کنید. اگرچه این مرحله الزامی نیست، اما تصدیق امضا توسط دفترخانه اسناد رسمی می تواند به سند شما وزن بیشتری ببخشد و از هرگونه شبهه در مورد اصالت امضاها جلوگیری کند.

گام 7: ارائه استشهادیه به مراجع قضایی

در نهایت، استشهادیه را به عنوان ضمیمه شکواییه خود یا در مراحل دادرسی به دادسرا یا دادگاه صالح ارائه دهید. این سند می تواند به عنوان یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوا در پرونده نشر اکاذیب شما مورد استفاده قرار گیرد. مطمئن شوید که استشهادیه به درستی ثبت و در پرونده شما قرار داده می شود.

نمونه کامل استشهادیه نشر اکاذیب

در این بخش، یک نمونه کلی از استشهادیه نشر اکاذیب ارائه می شود که می توانید با توجه به شرایط خاص خود آن را تکمیل و ویرایش کنید. لازم به ذکر است که مشاوره با وکیل برای تکمیل دقیق و اختصاصی این سند ضروری است. این نمونه ها صرفاً جهت آشنایی با ساختار و محتوای لازم ارائه شده اند.

نمونه اول: استشهادیه نشر اکاذیب در فضای حقیقی (مثلاً در یک جمع یا جلسه)

بسمه تعالی

عنوان: استشهادیه شهود جهت اثبات نشر اکاذیب

احتراماً، اینجانبان شهود ذیل، با مشخصات کامل و آدرس های قید شده، پس از قرائت دقیق متن و اطلاع کامل از مفاد آن، به شرح زیر به وقوع واقعه نشر اکاذیب گواهی می دهیم:

مشخصات مشهودله (شاکی):
نام: [نام شاکی]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
نشانی کامل: [آدرس کامل شاکی، شامل شهر، خیابان، کوچه، پلاک، واحد]
شماره تماس: [شماره تماس شاکی]

مشخصات مشهودعلیه (متهم): (در صورت اطلاع)
نام: [نام متهم]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی متهم]
نام پدر: [نام پدر متهم]
کد ملی: [کد ملی متهم]
نشانی کامل: [آدرس کامل متهم، شامل شهر، خیابان، کوچه، پلاک، واحد]

شرح واقعه نشر اکاذیب از زبان شهود:
ما امضاکنندگان ذیل، به اطلاع و گواهی می رسانیم که در تاریخ [تاریخ دقیق: مثلاً 1402/05/10]، حدود ساعت [ساعت دقیق: مثلاً 15:00 بعد از ظهر]، در [مکان دقیق: مثلاً جلسه ماهانه هیئت مدیره شرکت [...] در محل دفتر مرکزی شرکت به آدرس [...]]، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشهودعلیه]، در حضور جمعی از حاضرین (که اینجانبان نیز در میان آن ها بودیم)، مطالب خلاف واقع و کذبی را در خصوص آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشهودله] بیان نمودند.
محتوای دقیق اکاذیب منتشر شده به شرح زیر بود: [ذکر عین جملات یا توصیف دقیق مطلب کذب. مثال: ایشان صراحتاً عنوان کردند که آقای/خانم [نام شاکی] در قرارداد اخیر شرکت با فلان مجموعه، مرتکب اختلاس شده و مبالغی را به نفع خود برداشت کرده است.]
این مطالب کذب و ناروا بوده و به قصد اضرار به حیثیت و اعتبار آقای/خانم [نام شاکی] و تشویش اذهان حاضرین بیان گردید. ما شاهد بودیم که پس از انتشار این اکاذیب، [تأثیرات مشاهده شده: مثلاً چهره آقای/خانم [نام شاکی] بسیار مکدر شد و اعتبار ایشان در جمع مخدوش گردید. همچنین شاهد زمزمه ها و بدگمانی هایی در بین حاضرین بودیم.]
لذا، اینجانبان با آگاهی کامل از تبعات شهادت، صحت مطالب فوق را تأیید کرده و از مراجع محترم قضایی استدعا داریم به این امر رسیدگی فرمایند.

تعهدنامه شهود:
اینجانبان امضاکنندگان ذیل، با علم و اطلاع کامل از مفاد این استشهادیه، بدون هیچ گونه اکراه و اجباری و صرفاً به نیت ادای حق و رضای خداوند متعال، شهادت خود را اعلام می داریم و مسئولیت شرعی و قانونی صحت شهادت خود را بر عهده می گیریم.

مشخصات و امضای شهود:

شاهد 1:
نام و نام خانوادگی:
نام پدر:
کد ملی:
شماره تماس:
نشانی کامل:
شغل:
امضاء و اثر انگشت:

شاهد 2:
نام و نام خانوادگی:
نام پدر:
کد ملی:
شماره تماس:
نشانی کامل:
شغل:
امضاء و اثر انگشت:

شاهد 3: (در صورت وجود)
نام و نام خانوادگی:
نام پدر:
کد ملی:
شماره تماس:
نشانی کامل:
شغل:
امضاء و اثر انگشت:

محل تنظیم: [شهر]
تاریخ تنظیم: [تاریخ دقیق]

نمونه دوم: استشهادیه نشر اکاذیب در فضای مجازی (مثلاً در یک گروه تلگرامی یا پست اینستاگرامی)

بسمه تعالی

عنوان: استشهادیه شهود جهت اثبات نشر اکاذیب در فضای مجازی

احتراماً، اینجانبان شهود ذیل، با مشخصات کامل و آدرس های قید شده، پس از قرائت دقیق متن و اطلاع کامل از مفاد آن، به شرح زیر به وقوع واقعه نشر اکاذیب در فضای مجازی گواهی می دهیم:

مشخصات مشهودله (شاکی):
نام: [نام شاکی]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
نشانی کامل: [آدرس کامل شاکی، شامل شهر، خیابان، کوچه، پلاک، واحد]
شماره تماس: [شماره تماس شاکی]

مشخصات مشهودعلیه (متهم): (در صورت اطلاع)
نام: [نام متهم / نام کاربری مجازی]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی متهم / در صورت عدم اطلاع، ذکر نام کاربری]
نام پدر: [نام پدر متهم / در صورت عدم اطلاع، ذکر ناشناخته]
کد ملی: [کد ملی متهم / در صورت عدم اطلاع، ذکر ناشناخته]
نشانی یا پلتفرم مجازی: [مثلاً آیدی تلگرام: @..., آدرس صفحه اینستاگرام: instagram.com/...]

شرح واقعه نشر اکاذیب از زبان شهود:
ما امضاکنندگان ذیل، به اطلاع و گواهی می رسانیم که در تاریخ [تاریخ دقیق: مثلاً 1402/06/20]، حدود ساعت [ساعت دقیق: مثلاً 20:30 شب]، در [پلتفرم مجازی و مشخصات آن: مثلاً گروه تلگرامی با عنوان اخبار شهر X و آیدی @Group_X، یا در استوری صفحه اینستاگرامی با آدرس instagram.com/Account_Y]، توسط کاربر/حساب کاربری [نام کاربری یا نام متهم]، مطالب خلاف واقع و کذبی را در خصوص آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مشهودله] مشاهده نمودیم.
محتوای دقیق اکاذیب منتشر شده به شرح زیر بود: [ذکر عین جملات یا توصیف دقیق مطلب کذب. مثال: کاربر فوق الذکر مطلبی را منتشر کرد با این مضمون که «آقای/خانم [نام شاکی] که مالک رستوران [نام رستوران] هستند، از مواد اولیه تاریخ مصرف گذشته در تهیه غذاها استفاده می کنند.» (به پیوست این استشهادیه، اسکرین شات از مطلب منتشر شده ضمیمه گردیده است).]
اینجانبان صحت و کذب بودن مطلب فوق را تأیید نموده و معتقدیم این اقدام به قصد اضرار به حیثیت شغلی و اعتبار آقای/خانم [نام شاکی] و تشویش اذهان عمومی و مشتریان ایشان صورت گرفته است. ما شاهد بودیم که [تأثیرات مشاهده شده در فضای مجازی یا واقعی: مثلاً پس از انتشار این پست، کامنت های منفی زیادی زیر پست [نام شاکی] گذاشته شد و شاهد کاهش مراجعه مشتریان به رستوران ایشان بودیم.]
لذا، اینجانبان با آگاهی کامل از تبعات شهادت، صحت مطالب فوق را تأیید کرده و از مراجع محترم قضایی استدعا داریم به این امر رسیدگی فرمایند.

تعهدنامه شهود:
اینجانبان امضاکنندگان ذیل، با علم و اطلاع کامل از مفاد این استشهادیه، بدون هیچ گونه اکراه و اجباری و صرفاً به نیت ادای حق و رضای خداوند متعال، شهادت خود را اعلام می داریم و مسئولیت شرعی و قانونی صحت شهادت خود را بر عهده می گیریم.

مشخصات و امضای شهود:

شاهد 1:
نام و نام خانوادگی:
نام پدر:
کد ملی:
شماره تماس:
نشانی کامل:
شغل:
امضاء و اثر انگشت:

شاهد 2:
نام و نام خانوادگی:
نام پدر:
کد ملی:
شماره تماس:
نشانی کامل:
شغل:
امضاء و اثر انگشت:

شاهد 3: (در صورت وجود)
نام و نام خانوادگی:
نام پدر:
کد ملی:
شماره تماس:
نشانی کامل:
شغل:
امضاء و اثر انگشت:

محل تنظیم: [شهر]
تاریخ تنظیم: [تاریخ دقیق]

نکته مهم: پس از تکمیل این نمونه ها، لازم است آن ها را در فرمت های Word و PDF برای استفاده آسان تر ذخیره کنید. ضمیمه کردن اسکرین شات یا سایر مدارک مربوط به نشر اکاذیب به استشهادیه، اعتبار آن را دوچندان می کند.

نکات حقوقی مهم و کاربردی در خصوص استشهادیه و نشر اکاذیب

استفاده از استشهادیه در پرونده های نشر اکاذیب، مستلزم آگاهی از نکات حقوقی ظریفی است تا بتواند به درستی در مسیر دادرسی مورد پذیرش قرار گیرد و مؤثر واقع شود.

اعتبار استشهادیه در کنار سایر ادله

مهم است بدانید که استشهادیه به تنهایی، به ویژه در پرونده های کیفری، ممکن است برای اثبات جرم کافی نباشد. اعتبار یک استشهادیه زمانی به اوج خود می رسد که همراه با سایر مدارک و مستندات ارائه شود. این مدارک می تواند شامل اسکرین شات از صفحات مجازی، پرینت پیامک ها، فایل های صوتی، فیلم، گزارشات پلیس فتا و هر مدرک دیگری باشد که وقوع نشر اکاذیب را تأیید می کند. استشهادیه در کنار این مدارک، پازل اثبات جرم را کامل تر می کند و به قاضی تصویر جامع تری از واقعه ارائه می دهد.

مجازات شهادت دروغ

یکی از مهم ترین هشدارها در خصوص استشهادیه، مربوط به تبعات قانونی شهادت دروغ است. افرادی که در یک استشهادیه به دروغ گواهی می دهند، طبق قانون مجازات اسلامی، مرتکب جرم شهادت کذب شده اند و مجازات سنگینی در انتظار آن ها خواهد بود. این مجازات می تواند شامل حبس تعزیری و جزای نقدی باشد. بنابراین، هم برای تنظیم کننده استشهادیه و هم برای شهود، صداقت و راستی در بیان مطالب بسیار حیاتی است.

تهدید یا تطمیع شهود

هرگونه تلاش برای تحت تأثیر قرار دادن شهود به منظور تغییر شهادت آن ها، اعم از تهدید، تطمیع، فشار یا وعده وعید، طبق قانون جرم محسوب می شود و عامل این کار تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت. شهود باید آزادانه و بدون هیچگونه فشاری شهادت دهند.

نشر اکاذیب در فضای مجازی: چالش ها و نقش استشهادیه

اثبات نشر اکاذیب در فضای مجازی، به دلیل ماهیت خاص این فضا (مانند امکان حذف سریع محتوا، استفاده از نام های مستعار و…)، اغلب با چالش هایی همراه است. در اینجا، استشهادیه می تواند نقش بی بدیلی ایفا کند:

• تأیید دسترسی و انتشار: شهود می توانند گواهی دهند که مطلب کذب را در یک گروه یا صفحه مجازی مشخص مشاهده کرده اند و این به اثبات دسترسی عمومی به محتوا کمک می کند.
• تأیید محتوا: حتی اگر محتوا حذف شده باشد، شهود می توانند به محتوای دقیق اکاذیب منتشر شده گواهی دهند.
• تأیید هویت (در صورت اطلاع): در مواردی که نام کاربری مجازی فرد منتشرکننده مشخص است، شهود می توانند گواهی دهند که این نام کاربری متعلق به فرد خاصی بوده یا در گذشته با آن نام اقدام به انتشار مطالب کرده است.

همواره توصیه می شود در صورت مواجهه با نشر اکاذیب در فضای مجازی، بلافاصله از صفحات مربوطه اسکرین شات تهیه شود و قبل از حذف احتمالی، مستندسازی انجام گیرد. استشهادیه به عنوان یک لایه تأییدی بر این مستندات عمل خواهد کرد.

نقش بی بدیل وکیل متخصص

در تمامی مراحل مربوط به طرح دعوای نشر اکاذیب و به ویژه تنظیم استشهادیه، مشاوره و همکاری با یک وکیل متخصص اهمیت فراوانی دارد. وکیل با اشراف به قوانین و رویه قضایی، می تواند شما را در:

• تنظیم صحیح و کامل استشهادیه با رعایت تمامی نکات حقوقی.
• شناسایی و جمع آوری سایر مدارک و ادله لازم.
• ارائه استشهادیه به مراجع قضایی در زمان مناسب.
• پیگیری پرونده و دفاع از حقوق شما در دادگاه یاری رساند.

تجربه وکیل متخصص می تواند مسیر احقاق حق شما را هموارتر و موفقیت آمیزتر کند.

ماده 698 قانون مجازات اسلامی

جرم نشر اکاذیب به طور خاص در ماده 698 قانون مجازات اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. طبق این ماده:

هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله هر نحو از انحاء اعم از نوشته، شفاهی، علامت یا اشاره یا از طریق مطبوعات، رادیو، تلویزیون، سیستم های رایانه ای و مخابراتی یا هر وسیله دیگر اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت رأساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یاد شده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، علاوه بر اعاده حیثیت (در صورت امکان) به حبس از دو ماه تا دو سال و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

این ماده نشان می دهد که رکن اصلی جرم نشر اکاذیب، قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی است. استشهادیه می تواند به اثبات این قصد نیز کمک کند، به ویژه اگر شهود به هدف و نیت منتشرکننده اکاذیب (مانند سابقه خصومت یا تلاش برای بدنامی) اشاره کنند.

نتیجه گیری

در مواجهه با جرم نشر اکاذیب که می تواند لطمات جبران ناپذیری به افراد و سازمان ها وارد کند، استشهادیه نشر اکاذیب به عنوان یک ابزار حقوقی حیاتی و مؤثر عمل می کند. این سند با مستندسازی دقیق شهادت افراد مطلع، به شاکی در تقویت ادعای خود و اثبات وقوع جرم کمک شایانی می کند. استشهادیه، برخلاف شکواییه که آغازگر فرآیند قضایی است، به عنوان یک دلیل و مدرک اثباتی عمل کرده و می تواند به دادگاه در شفاف سازی جوانب پنهان ماجرا یاری رساند.

برای تنظیم یک استشهادیه معتبر و کارآمد، رعایت دقیق ارکان آن از جمله مشخصات کامل طرفین، شرح واضح و دقیق واقعه نشر اکاذیب از زبان شهود، ذکر تاریخ و مکان وقوع، و همچنین مشخصات و امضای شهود ضروری است. همچنین، اطمینان از شرایط قانونی شهود و مشاوره با یک وکیل متخصص در تمامی مراحل، از جمع آوری اطلاعات اولیه تا ارائه نهایی استشهادیه به مراجع قضایی، می تواند ضامن موفقیت در پرونده باشد. نکات حقوقی مهمی همچون اعتبار استشهادیه در کنار سایر ادله، مجازات شهادت دروغ و چالش های اثبات نشر اکاذیب در فضای مجازی، همه بر اهمیت دقت و صداقت در تنظیم این سند تأکید دارند. استفاده از نمونه های ارائه شده در این مقاله، می تواند به عنوان نقطه شروعی برای تدوین یک استشهادیه مؤثر باشد، اما هرگز جایگزین مشاوره تخصصی با وکلای مجرب نخواهد بود. با رعایت این نکات، می توانید در مسیر احقاق حق خود در برابر نشر اکاذیب، گامی محکم و قانونی بردارید.