خلاصه کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی ( نویسنده ژاکلین کورکوران )

کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی اثر ژاکلین کورکوران، راهنمایی جامع و عملی برای درک و به کارگیری اصول مصاحبه انگیزشی در حوزه مددکاری اجتماعی است. این کتاب، با رویکردی گام به گام، به مددکاران کمک می کند تا مهارت های خود را در ایجاد انگیزه درونی برای تغییر در مددجویان تقویت کنند.

مصاحبه انگیزشی (Motivational Interviewing – MI) یک رویکرد فردمحور و مشارکتی است که با هدف افزایش انگیزه درونی افراد برای ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در زندگی آن ها طراحی شده است. این شیوه، برخلاف روش های سنتی که بر آموزش یا تحمیل تغییر تأکید دارند، بر کشف و تقویت منابع درونی مددجو تکیه می کند. در دنیای پیچیده و پرچالش امروز، که بسیاری از افراد با مسائل گوناگونی از جمله اعتیاد، مشکلات سلامت روان، و بحران های خانوادگی دست وپنجه نرم می کنند، نقش مددکاران اجتماعی در یاری رسانی به این افراد بیش از پیش حیاتی است. اما چگونه می توانیم به کسی کمک کنیم که خود به تغییر تمایل چندانی نشان نمی دهد یا در برابر آن مقاومت می کند؟ پاسخ در رویکردهای نوینی مانند مصاحبه انگیزشی نهفته است که بر پایه احترام، همدلی و تشویق به خودگردانی بنا شده اند.

در حرفه مددکاری اجتماعی، جایی که مددکاران اغلب با مددجویانی سروکار دارند که به دلیل شرایط اجباری (مانند ارجاع از دادگاه یا خانواده) به دنبال کمک هستند و ممکن است انگیزه کمی برای تغییر داشته باشند، مصاحبه انگیزشی ابزاری قدرتمند و تحول آفرین محسوب می شود. این کتاب با تمرکز بر این نیاز حیاتی، به مددکاران می آموزد چگونه با احترام به استقلال مددجو و بدون مواجهه مستقیم، به او کمک کنند تا تناقضات درونی خود را درک کرده و گام هایی مثبت به سمت تغییر بردارد. این مقاله، به عنوان یک منبع مرجع، تمامی مفاهیم کلیدی و اصول عملی این کتاب ارزشمند را به صورت ساختاریافته و گام به گام خلاصه می کند.

آشنایی با ژاکلین کورکوران: نویسنده ای از جنس عمل و پژوهش

ژاکلین کورکوران (Jacqueline Corcoran)، نویسنده کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی، از نام های برجسته و شناخته شده در حوزه مددکاری اجتماعی است. او نه تنها یک استاد دانشگاهی با سوابق پژوهشی گسترده است، بلکه به عنوان یک مددکار اجتماعی بالینی فعال نیز تجربیات ارزشمندی در مواجهه مستقیم با مددجویان و چالش های آن ها کسب کرده است. این ترکیب منحصربه فرد از دانش نظری و تجربه عملی، آثار او را به منابعی بسیار کاربردی و قابل اعتماد تبدیل کرده است.

تخصص اصلی کورکوران در مددکاری اجتماعی بالینی است؛ حوزه ای که بر مداخلات مستقیم با افراد و خانواده ها برای بهبود عملکرد روانی-اجتماعی آن ها تمرکز دارد. او بیش از هجده کتاب و صدها مقاله در زمینه مددکاری اجتماعی منتشر کرده است که نشان دهنده عمق دانش و گستردگی فعالیت های پژوهشی اوست. یکی از نقاط قوت رویکرد کورکوران، توانایی او در ترکیب دقیق دانش مددکاری اجتماعی با تحلیل های عمیق و مبتنی بر شواهد از رفتار گروه های واقعی افراد است. او از اولین مددکاران اجتماعی بود که با تکیه بر شواهد و مطالعات دقیق رفتاری، کتاب های تمرینی برای بهبود روابط نگاشت. تمرکز او بر مصاحبه های انگیزشی و ارزیابی افراد بر اساس نقاط قوت آن ها، دیدگاهی اثربخش و مثبت گرا را به حرفه مددکاری اجتماعی آورده است.

کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی نمونه بارزی از دیدگاه عملی و پژوهش محور کورکوران است. او با ارائه مثال های واقعی و تمرین های متعدد، راهنمایی گام به گام برای به کارگیری اصول مصاحبه انگیزشی در موقعیت های مختلف مددکاری ارائه می دهد. این رویکرد، کتاب او را به منبعی ارزشمند برای دانشجویان، مددکاران تازه کار و حتی متخصصان باتجربه تبدیل کرده است که به دنبال ارتقاء مهارت های خود در ایجاد انگیزه و تسهیل تغییر در مددجویان هستند.

مصاحبه انگیزشی چیست؟ (Motivational Interviewing) قلب تپنده تغییر

مصاحبه انگیزشی (MI) یک رویکرد ارتباطی مشارکتی و فردمحور است که با هدف تقویت انگیزه درونی یک فرد برای تغییر، از طریق کاوش و حل دوگانگی (ambivalence) انجام می شود. این تعریف کوتاه و در عین حال عمیق، سه ویژگی اصلی MI را آشکار می سازد:

• مشارکتی: MI یک رابطه همکارانه است، نه یک رابطه سلطه جو-سلطه پذیر. مددکار و مددجو با یکدیگر همکاری می کنند تا راه حل ها را بیابند.
• فردمحور: این رویکرد به معنای احترام عمیق به مددجو و توانایی های او برای تصمیم گیری و انتخاب مسیر زندگی اش است. بر خلاف روش هایی که بر تحمیل راه حل تأکید دارند، MI بر شنیدن فعال و درک دیدگاه مددجو متمرکز است.
• تقویت کننده انگیزه درونی برای تغییر: هدف اصلی MI، کمک به مددجو برای کشف و تقویت دلایل شخصی خودش برای تغییر است، نه اینکه دلایلی را از بیرون به او تزریق کند.

تفاوت MI با سایر روش های مصاحبه در تأکید بی چون وچرای آن بر همکاری، احترام به استقلال مددجو و اجتناب از هرگونه تقابل یا مجادله است. در MI، مددکار به جای حل مشکل برای مددجو، به او کمک می کند تا خودش راه حل های مناسب خود را بیابد. این رویکرد نه تنها باعث افزایش اثربخشی مداخله می شود، بلکه حس خودکارآمدی و مسئولیت پذیری را در مددجو تقویت می کند.

روحیه مصاحبه انگیزشی (The Spirit of MI)

چهار عنصر اساسی روحیه MI در واقع، بنیادهای فلسفی و اخلاقی این رویکرد را تشکیل می دهند که راهنمای عمل مددکار در هر مرحله از مصاحبه هستند:

• مشارکت (Partnership): به معنای کار کردن با مددجو، نه برای او. رابطه بین مددکار و مددجو یک رابطه همکارانه و برابری طلبانه است که در آن متخصصان اعتراف می کنند که مددجو متخصص ترین فرد در مورد خودش و زندگی اش است.
• پذیرش (Acceptance): به معنای احترام عمیق و غیرقضاوت گرانه به مددجو و توانایی های او. این پذیرش شامل چهار جنبه است:
  • همدلی دقیق: تلاش برای درک جهان بینی مددجو.
  • تقویت ارزش ذاتی: قدردانی از ارزش وجودی مددجو بدون قید و شرط.
  • خودگردانی: احترام به توانایی مددجو برای تصمیم گیری و انتخاب های شخصی.
  • تأیید: تصدیق و تشویق نقاط قوت و تلاش های مددجو.
• دلسوزی (Compassion): به معنای توجه فعال به رفاه و بهترین منافع مددجو. این دلسوزی فراتر از همدلی صرف است و شامل تعهد واقعی به کمک به مددجو برای کاهش رنج و رسیدن به سعادت است.
• فراخوانی (Evocation): به معنای استخراج انگیزه های درونی برای تغییر از خود مددجو. به جای تحمیل اطلاعات یا راه حل، مددکار به مددجو کمک می کند تا دلایل و توانایی های خودش را برای تغییر کشف کند.

مفهوم گفتار تغییر (Change Talk) و گفتار پایدار (Sustain Talk) دو مفهوم کلیدی در MI هستند. گفتار تغییر به هر بیانی از سوی مددجو اشاره دارد که نشان دهنده تمایل، توانایی، دلیل، نیاز، تعهد، یا فعال سازی برای تغییر رفتار خاص است. مددکاران در MI به دقت به گفتار تغییر گوش می دهند و آن را تقویت می کنند. در مقابل، گفتار پایدار به هر بیانی اشاره دارد که نشان دهنده دلایل مددجو برای حفظ وضعیت موجود، عدم تمایل به تغییر، یا عدم اعتقاد به توانایی تغییر است. در MI، با گفتار پایدار بدون مواجهه و با تکنیک های خاصی برخورد می شود تا مقاومت افزایش نیابد.

خلاصه فصول کلیدی کتاب: گام به گام تا تسلط بر MI

کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی به صورت یک راهنمای عملی و گام به گام طراحی شده است. ژاکلین کورکوران در هر فصل، یکی از جنبه های مهم مصاحبه انگیزشی را با جزئیات، مثال ها و تمرین های کاربردی تشریح می کند.

فصل 1: مقدمه و بررسی اجمالی

این فصل، پایه وبنیاد کتاب را بنا می نهد. کورکوران ابتدا به اهمیت روزافزون مصاحبه انگیزشی در حرفه مددکاری اجتماعی می پردازد. او تأکید می کند که مددکاران اغلب با مددجویانی سروکار دارند که به دلیل مقاومت، دوگانگی یا عدم انگیزه درونی، در پذیرش تغییرات لازم با چالش مواجه هستند. در چنین شرایطی، رویکردهای سنتی که بر آموزش صرف یا تحمیل دستورالعمل ها تمرکز دارند، ممکن است کارآمد نباشند. مصاحبه انگیزشی دقیقاً برای پر کردن این شکاف طراحی شده است؛ این روش، ابزاری قدرتمند برای کمک به مددجویان جهت شناسایی انگیزه های درونی خود برای تغییر و غلبه بر مقاومت های احتمالی فراهم می آورد. این فصل یک نگاه کلی به ساختار کتاب و اهداف آن ارائه می دهد، و خواننده را با این دیدگاه آشنا می کند که این کتاب فراتر از یک متن نظری است و به عنوان یک کتاب کار، بر توسعه مهارت های عملی تأکید دارد.

فصل 2: مراحل مدل تغییر و مصاحبه انگیزشی (Transtheoretical Model of Change)

مدل تغییر پروچاسکا و دی کلمنته (Transtheoretical Model of Change – TTM) یک چارچوب اساسی برای درک فرایند تغییر رفتار است و کورکوران به خوبی آن را با اصول مصاحبه انگیزشی در این فصل ادغام می کند. این مدل شامل شش مرحله کلیدی است که افراد هنگام تلاش برای تغییر یک رفتار از آن ها عبور می کنند:

1. پیش تفکر (Precontemplation): مددجو هنوز مشکل خود را تشخیص نداده یا قصد تغییر ندارد.
2. تفکر (Contemplation): مددجو به مشکل خود فکر می کند و مزایا و معایب تغییر را می سنجد، اما هنوز متعهد به تغییر نیست.
3. آماده سازی (Preparation): مددجو قصد تغییر دارد و در حال برنامه ریزی برای آن است (معمولاً در یک ماه آینده).
4. عمل (Action): مددجو فعالانه در حال تغییر رفتار است.
5. نگهداری (Maintenance): مددجو تلاش می کند تا تغییرات ایجاد شده را حفظ کند و از بازگشت جلوگیری نماید.
6. بازگشت (Relapse): مددجو به رفتار قبلی بازمی گردد و باید دوباره چرخه تغییر را آغاز کند.

کورکوران در این فصل تأکید می کند که یک مددکار باید قادر به تشخیص مرحله ای باشد که مددجو در آن قرار دارد. این تشخیص به مددکار کمک می کند تا رویکرد MI را با هر مرحله به طور مؤثر انطباق دهد. به عنوان مثال، در مرحله پیش تفکر، تمرکز بر افزایش آگاهی مددجو از مشکل است، در حالی که در مرحله عمل، تقویت و حمایت از تلاش های مددجو اهمیت دارد. درک این مراحل برای مداخله مؤثر و پرهیز از درگیری با مددجو حیاتی است؛ زیرا اگر مددکار در مرحله ای نامناسب تلاش برای تغییر را آغاز کند، ممکن است مقاومت مددجو افزایش یابد.

فصل 3: جملات بازتابی و همدلی: ستون های شنیدن فعال

همدلی و جملات بازتابی، هسته اصلی ارتباط در مصاحبه انگیزشی را تشکیل می دهند. این فصل به تفصیل به نقش بی بدیل همدلی در ایجاد ارتباط مؤثر و اعتماد می پردازد. همدلی به معنای درک عمیق و دقیق جهان بینی مددجو از دیدگاه خود اوست. کورکوران توضیح می دهد که جملات بازتابی، روش اصلی برای ابراز همدلی هستند. آن ها نه تنها به مددجو نشان می دهند که حرف هایش شنیده و فهمیده شده است، بلکه به او فرصت می دهند تا افکار و احساسات خود را عمیق تر کاوش کند. انواع جملات بازتابی شامل:

• بازتاب ساده: تکرار یا تغییر کلمات مددجو.
• بازتاب پیچیده: اضافه کردن معنا یا احساسی که مددجو بیان نکرده است.
• بازتاب دوطرفه: بازتاب هم گفتار تغییر و هم گفتار پایدار در یک جمله، برای برجسته سازی دوگانگی.

این فصل شامل تمرین های کلیدی برای تقویت مهارت بازتابی است، مانند گوش دادن فعال به مددجو و تلاش برای حدس زدن معنای عمیق تر پشت کلمات او.

فصل 4: پرسش های باز (Open-Ended Questions): کلید گشودن گفتگو

پرسش های باز، برخلاف پرسش های بسته که پاسخ بله یا خیر دارند، مددجو را تشویق می کنند تا اطلاعات بیشتری ارائه دهد، داستان خود را تعریف کند و به کاوش عمیق تری در افکار و احساسات خود بپردازد. این فصل بر اهمیت طرح سؤالات باز برای دریافت اطلاعات غنی و تشویق به گفتگو تمرکز دارد. کورکوران تأکید می کند که پرسش های باز به مددکار اجازه می دهند تا از پیش فرض ها پرهیز کرده و واقعاً به دیدگاه مددجو گوش دهد. او تفاوت با سؤالات بسته و زمان مناسب استفاده از هر کدام را شرح می دهد. مثال هایی از پرسش های باز مؤثر:

• در مورد این وضعیت چه فکری می کنید؟
• چه چیزی شما را به اینجا آورده است؟
• اگر این تغییر اتفاق بیفتد، زندگی شما چگونه خواهد شد؟

این پرسش ها به مددجو فضا می دهند تا خودش موضوع را بسط دهد و اطلاعاتی را ارائه کند که ممکن است مددکار در پرسش های بسته هرگز به آن دست نمی یافت.

فصل 5: پاسخ دادن در گفتگوی پایدار: مدیریت مقاومت به شیوه MI

گفتگوی پایدار (Sustain Talk) به بیانیه هایی از مددجو اشاره دارد که حامی وضعیت موجود یا عدم تغییر هستند. این فصل به مددکاران می آموزد چگونه گفتگوی پایدار را شناسایی کرده و آن را به عنوان بخش طبیعی فرایند تغییر درک کنند. نکته کلیدی این است که با گفتگوی پایدار نباید وارد مجادله یا تقابل شد، چرا که این کار تنها مقاومت مددجو را افزایش می دهد. تکنیک های مؤثر برای پاسخگویی به گفتگوی پایدار بدون تشدید مقاومت شامل:

• چرخش ساده (Simple Reflection): تکرار بدون قضاوت.
• چرخش پیچیده (Amplified Reflection): اغراق در گفتار پایدار به طرزی که مددجو احساس کند حرفش کاملاً شنیده شده است، اما با هدف اینکه خودش از آن عقب نشینی کند.
• تاکید بر آزادی انتخاب (Emphasizing Autonomy): یادآوری به مددجو که تصمیم نهایی با خود اوست و او اختیار کامل بر زندگی خود دارد.

هدف از این تکنیک ها، کاهش مقاومت و باز کردن فضا برای ظهور گفتار تغییر است.

فصل 6: روحیه اثبات گر در عمل: تقویت نقاط قوت و تلاش ها

اثبات گری (Affirmations) به معنای تصدیق و تأیید نقاط قوت، تلاش ها، منابع و موفقیت های مددجو است. این فصل بر اهمیت تأیید و تقویت خودکارآمدی مددجو تأکید می کند. ابراز اثبات گری صادقانه و مؤثر به مددجو کمک می کند تا باور به توانایی های خود برای تغییر را تقویت کند. این کار به معنای تمجید بی جا نیست، بلکه شناسایی و برجسته سازی واقعی ویژگی های مثبت یا تلاش هایی است که مددجو از خود نشان داده است. مثال های عملی از جملات تأییدی:

• من متوجه تلاش شما برای آمدن به اینجا هستم، با اینکه می دانم ممکن است برایتان سخت بوده باشد.
• شما قبلاً هم توانسته اید در برابر مشکلات مقاومت کنید.
• اینکه شما به دنبال راه حل هستید، نشان دهنده اراده قوی شماست.

اثبات گری به ایجاد یک رابطه مثبت و تقویتی کمک می کند و مددجو را برای گام های بعدی در مسیر تغییر آماده می سازد.

فصل 7: کاوش در دوگانگی: کمک به حل تضادهای درونی

دوگانگی (Ambivalence) یا دو دلی، حالت طبیعی و رایجی است که افراد هنگام تصمیم گیری برای تغییر با آن مواجه می شوند؛ آن ها هم دلایلی برای تغییر دارند و هم دلایلی برای حفظ وضعیت موجود. این فصل به مفهوم دوگانگی و جایگاه آن در فرایند تغییر می پردازد. کورکوران تکنیک هایی را برای کمک به مددجو در کاوش و حل دوگانگی ارائه می دهد، مانند استفاده از ترازوی تصمیم گیری که در آن مددجو مزایا و معایب تغییر و عدم تغییر را فهرست می کند. هدف این است که به مددجو کمک شود تا تناقضات درونی خود را به وضوح ببیند و دلایل قوی تری برای حرکت به سمت تغییر پیدا کند. مددکار در این مرحله نقش یک تسهیل کننده را دارد و به مددجو اجازه می دهد تا خودش به نتیجه برسد.

مصاحبه انگیزشی به مددکاران امکان می دهد تا با احترام به خودمختاری مددجو و بدون تحمیل دیدگاه خود، به او کمک کنند تا از میان پیچیدگی های دوگانگی راهی برای تغییر بیابد و انگیزه درونی خود را تقویت کند.

فصل 8: روند کمک و مصاحبه انگیزشی: یکپارچه سازی در عمل مددکاری

این فصل به چگونگی ادغام MI در مراحل مختلف فرایند مددکاری اجتماعی می پردازد:

1. شروع (Engagement): ایجاد رابطه و اعتماد اولیه.
2. کاوش (Focusing): شناسایی مشکل و هدف اصلی تغییر.
3. برنامه ریزی (Evoking and Planning): کمک به مددجو برای توسعه یک طرح تغییر عملی و واقع بینانه با مشارکت خود او.
4. پایان (Termination): حفظ تغییرات و پیشگیری از بازگشت.

کورکوران تأکید می کند که MI یک رویکرد انعطاف پذیر است که می تواند در هر مرحله از تعامل با مددجو، از اولین جلسه تا پایان، به کار گرفته شود. او راهنمایی هایی برای ایجاد طرح تغییر با مشارکت کامل مددجو ارائه می دهد و اهمیت مسئولیت پذیری مددجو را در این فرایند برجسته می سازد.

فصل 9: مصاحبه انگیزشی و افسردگی: رویکردهای تخصصی

این فصل به کاربرد MI در یکی از چالش برانگیزترین حوزه ها، یعنی کار با مددجویان دارای افسردگی، می پردازد. افسردگی می تواند به شدت بر انگیزه، انرژی و توانایی فرد برای ایجاد تغییر تأثیر بگذارد. کورکوران ملاحظات خاص و چالش ها در کار با این گروه از مددجویان را شرح می دهد. او توضیح می دهد که چگونه تکنیک های MI را می توان برای این گروه تنظیم کرد؛ به عنوان مثال، ممکن است نیاز به تأیید و اثبات گری بیشتری برای تقویت خودکارآمدی باشد یا نیاز به شکستن اهداف بزرگ به گام های کوچک تر و قابل دسترس.

نمونه موردی لری: لری یک مرد 27 ساله است که به دلیل سومین بار رانندگی در حالت مستی، گواهینامه اش ضبط شده و مجبور به شرکت در برنامه سوءمصرف مواد شده است. با وجود اینکه لری باید این برنامه را بگذراند تا گواهینامه اش را پس بگیرد، همچنان الکل و ماری جوانا مصرف می کند و از حضور در جلسات انجمن الکلی های گمنام اجتناب می کند. او معتقد است که مشکل خاصی با مصرف مواد ندارد و دوستانش بیشتر از او می نوشند و او نیازی به برنامه درمانی ندارد.
از دیدگاه مصاحبه انگیزشی، مواجهه مستقیم با لری و اصرار بر اینکه او مشکل دارد، تنها مقاومت او را افزایش می دهد. مددکار با استفاده از اصول MI می تواند:

• همدلی نشان دهد: متوجه هستم که شما فکر می کنید نیازی به این برنامه ندارید و این وضعیت برایتان ناراحت کننده است.
• دوگانگی را کاوش کند: از یک طرف، شما معتقدید مشکل جدی ندارید، اما از طرف دیگر، گواهینامه تان را از دست داده اید و این بر کسب وکارتان تأثیر گذاشته است. چطور این دو موضوع را کنار هم می بینید؟
• گفتار تغییر را فراخواند: اگر قرار بود تغییری در این وضعیت ایجاد کنید، چه چیزی شما را به انجام آن تشویق می کرد؟ یا چه اتفاقی باید بیفتد که شما بخواهید در این برنامه شرکت کنید و آن را جدی بگیرید؟
• اثبات گری کند: اینکه با وجود مشکلات حمل و نقل، همچنان به اینجا می آیید، نشان دهنده تعهد شماست.

هدف در این مورد، کمک به لری برای کشف دلایل درونی خودش برای تغییر است، نه تحمیل دیدگاه مددکار. این فصل نشان می دهد که چگونه می توان با ظرافت و با استفاده از اصول MI، با چالش های رفتاری پیچیده مانند مصرف مواد یا افسردگی که با مقاومت همراه هستند، برخورد کرد.

فصل 10: ناسازگاری همسر و مصاحبه انگیزشی: نقش MI در روابط

این فصل کاربرد گسترده مصاحبه انگیزشی را فراتر از مداخلات فردی، به حوزه روابط و خانواده گسترش می دهد. ناسازگاری های همسر و مشکلات خانوادگی اغلب با دوگانگی های پیچیده و مقاومت هایی همراه هستند که ریشه در پویایی های رابطه ای دارند. کورکوران نشان می دهد که چگونه اصول MI می تواند برای تسهیل تغییرات در پویایی های رابطه ای و حل تعارضات زناشویی به کار گرفته شود. این شامل کمک به هر یک از طرفین برای کشف دلایل شخصی شان برای بهبود رابطه، گوش دادن فعال به دیدگاه های یکدیگر، و یافتن نقاط مشترک برای ایجاد طرح های تغییر مشارکتی است. استفاده از MI در این زمینه به مددکاران امکان می دهد تا به جای نقش یک داور، نقش یک تسهیل کننده را ایفا کنند که به اعضای خانواده کمک می کند تا راه حل های خود را برای یک زندگی مشترک سالم تر پیدا کنند.

تکنیک های کلیدی مصاحبه انگیزشی (OARS): جعبه ابزار شما

مدل OARS به عنوان چارچوب اصلی مهارت های ارتباطی در مصاحبه انگیزشی شناخته می شود. این مهارت ها ابزارهایی هستند که مددکار برای اجرای موفقیت آمیز اصول MI در تعاملات خود با مددجویان به کار می گیرد:

• O: Open-ended questions (پرسش های باز):
  • شرح: سؤالاتی که پاسخ های طولانی تر و توصیفی تر را تشویق می کنند و به مددجو اجازه می دهند اطلاعات عمیق تری را به اشتراک بگذارد.
  • مثال کاربردی: درباره وضعیت فعلی خود چه احساسی دارید و چه چیزی باعث نگرانی شما شده است؟
• A: Affirmations (اثبات گری/تأیید):
  • شرح: اظهارنظرهای مثبت و صادقانه در مورد نقاط قوت، تلاش ها، منابع و موفقیت های مددجو. این کار خودکارآمدی مددجو را تقویت می کند.
  • مثال کاربردی: با وجود شرایط سختی که پشت سر گذاشته اید، دیدن اراده شما برای حل این مشکل بسیار تحسین برانگیز است.
• R: Reflective Listening (شنیدن بازتابی):
  • شرح: گوش دادن دقیق به آنچه مددجو می گوید و احساس می کند و سپس بازتاب آن به مددجو به شکلی که نشان دهد حرف هایش فهمیده شده است. این مهارت، همدلی را بیان می کند.
  • مثال کاربردی: پس شما احساس می کنید که با این همه فشار، واقعاً دیگر انرژی لازم برای شروع تغییر را ندارید.
• S: Summaries (خلاصه سازی):
  • شرح: جمع بندی بخش های مختلف گفتگو. خلاصه ها به مددجو کمک می کنند تا افکار خود را سازماندهی کرده و به پیشرفت بحث پی ببرد. همچنین فرصتی برای اصلاح یا اضافه کردن اطلاعات به مددجو می دهند.
  • مثال کاربردی: پس تا اینجا، صحبت کردیم که شما نگران از دست دادن شغل تان هستید و همچنین می خواهید روابط خانوادگی تان را بهبود ببخشید. از طرفی، احساس می کنید تغییر دشوار است. آیا این جمع بندی درستی از صحبت های ما بود؟

مددکاران اجتماعی با تسلط بر این تکنیک ها، می توانند فضایی امن و حمایتی ایجاد کنند که در آن مددجویان احساس شنیده شدن و درک شدن داشته باشند و به طور فعال در فرایند تغییر خود مشارکت کنند.

کتاب کار بودن کتاب: چرا این کتاب فراتر از یک متن نظری است؟

عنوان کتاب کار در نام این کتاب، نکته ای کلیدی و بسیار مهم است. این به آن معناست که کتاب ژاکلین کورکوران صرفاً مجموعه ای از نظریات و تعاریف نیست؛ بلکه یک راهنمای عملی و تعاملی برای یادگیری و تقویت مهارت های مصاحبه انگیزشی است. کورکوران با دقت و ظرافت، تمرین های متعددی را در هر فصل گنجانده است که خواننده را به انجام فعالانه مفاهیم آموخته شده ترغیب می کند.

اهمیت تمرین ها و نمونه های موردی متعدد در کتاب از چندین جنبه قابل بررسی است:

• کاربرد عملی: مفاهیم نظری مصاحبه انگیزشی بدون تمرین عملی، تنها در سطح دانش باقی می مانند. تمرین های کتاب به مددجویان و دانشجویان فرصت می دهند تا آموخته های خود را در سناریوهای شبیه سازی شده به کار ببرند و مهارت های خود را صیقل دهند.
• نمونه های واقعی: کتاب شامل نمونه های موردی واقعی (مانند مورد لری) است که به خواننده کمک می کند تا چالش های پیچیده را در بافت واقعی مددکاری اجتماعی درک کند و ببیند که چگونه تکنیک های MI در موقعیت های خاص اعمال می شوند. این نمونه ها باعث می شوند مطالب ملموس تر و قابل لمس تر باشند.
• بازخورد و خودارزیابی: بسیاری از تمرین ها به گونه ای طراحی شده اند که خواننده بتواند عملکرد خود را ارزیابی کند و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کند. این خودارزیابی مداوم برای توسعه مهارت ها ضروری است.
• توسعه تدریجی مهارت ها: کتاب از مفاهیم پایه آغاز کرده و به تدریج به سمت تکنیک های پیچیده تر پیش می رود. تمرین های هر فصل، آمادگی لازم را برای درک و به کارگیری مطالب فصل های بعدی فراهم می کند.

این کتاب به عنوان یک راهنمای عملی برای تقویت مهارت ها، بر اهمیت تمرین مداوم و بازخورد تأکید دارد. مددکاران می توانند از این کتاب به عنوان یک ابزار روزانه برای مرور تکنیک ها، تمرین موقعیت های دشوار، و ارتقاء توانایی های خود در ایجاد انگیزه در مددجویان استفاده کنند. این رویکرد عملی، کتاب کورکوران را از سایر منابع نظری متمایز می کند و آن را به یک ابزار ضروری در جعبه ابزار هر مددکار اجتماعی تبدیل می نماید.

«در دنیای پرچالش مددکاری اجتماعی، جایی که هر مددجو داستانی متفاوت برای گفتن دارد، کتاب کار مصاحبه انگیزشی ژاکلین کورکوران نه تنها به شما اصول را می آموزد، بلکه شما را به تمرین و تسلط بر آن دعوت می کند تا بتوانید به هر فردی در مسیر تغییر واقعی اش یاری رسانید.»

نتیجه گیری: از درک تا عمل، گام بعدی شما چیست؟

کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی اثر ژاکلین کورکوران، بیش از یک متن درسی است؛ این یک راهنمای جامع و کاربردی است که به مددکاران اجتماعی قدرت می دهد تا رویکرد خود را در مواجهه با چالش های انگیزشی مددجویان متحول سازند. با ارائه خلاصه ای دقیق و تحلیلی از این اثر، ما به عمق مفاهیم کلیدی، اصول اخلاقی و تکنیک های عملی مصاحبه انگیزشی (از جمله مدل OARS و مراحل تغییر پروچاسکا) ورود کردیم و کاربرد آن ها را در موقعیت های واقعی مددکاری، از جمله کار با مددجویان افسرده یا دارای ناسازگاری همسر، تشریح کردیم.

این کتاب اهمیت بی بدیل همدلی، پرسش های باز، اثبات گری، شنیدن بازتابی و خلاصه سازی را در ایجاد یک فضای مشارکتی و غیرقضاوت گرانه نشان می دهد. روحیه مصاحبه انگیزشی – یعنی مشارکت، پذیرش، دلسوزی و فراخوانی – نه تنها مهارت های فنی، بلکه فلسفه عمیقی را برای کمک رسانی مؤثر به افراد ارائه می دهد. تأکید کورکوران بر کتاب کار بودن این اثر، نشان دهنده تعهد او به آموزش عملی و فراهم آوردن فرصت های فراوان برای تمرین و ارتقاء مهارت ها است.

اکنون که با مفاهیم و تکنیک های اساسی مصاحبه انگیزشی آشنا شدید، گام بعدی شما چیست؟ پیشنهاد می کنیم برای درک عمیق تر و تسلط کامل بر این رویکرد قدرتمند، نه تنها به مرور این خلاصه بپردازید، بلکه مطالعه کامل کتاب مصاحبه انگیزشی: کتاب کار برای مددکاران اجتماعی را در اولویت قرار دهید. تمرین مداوم تکنیک های OARS و به کارگیری اصول مصاحبه انگیزشی در تعاملات روزمره با مددجویان، منجر به نتایج مثبت و پایدار در کار شما خواهد شد. با بهره گیری از این دانش، می توانید به مددجویان خود کمک کنید تا نه تنها مشکلات خود را حل کنند، بلکه به طور فعال در مسیر خودگردانی و دستیابی به تغییرات مثبت و پایدار در زندگی خود مشارکت نمایند.